خرید و فروش پله‌ای در بورس؛ کاهش ریسک سرمایه‌گذاری همزمان با افزایش سود
معامله‌گری تنها خرید و فروش نیست. مهم‌تر از آن این است که بدانیم چطور بخریم و چطور بفروشیم. قسمتی از این مسئله به نحوه مدیریت سرمایه برمی‌گردد که اهمیت بسیاری در بازارهای مالی دارد. یکی از انواع خرید و فروش در بورس، خرید و فروش پله‌ای سهم است. از نام خرید و فروش پله‌ای مشخص است که این عبارت به معامله سهام در چند مرحله اشاره دارد. این روش در کنترل ریسک و کسب سود بسیار موثر است. به همین دلیل است که آموزش خرید و فروش پله‌ای در بورس برای سرمایه‌گذاران این حوزه اهمیت دارد.
خرید و فروش پله‌ای در بورس تا حد زیادی به استراتژی معاملاتی افراد بستگی دارد و بخشی نیز به میزان ریسک‌پذیری آن‌ها برمی‌گردد. در ادامه این مطلب آموزش می‌دهیم که چطور می‌توان معامله را در یک استراتژی پله‌ای به چند مرحله تقسیم کرد و اصول این کار چیست.
استراتژی خرید و فروش پله‌ای سهم چیست؟
معامله‌گران، استراتژی‌های فراوانی را در بورس و بازارهای مالی به کار می‌بندند. برخی از این استراتژی‌ها نقشی اساسی و پایه را ایفا می‌کنند. به گونه‌ای که می‌توانند میزان موفقیت را در معاملات افزایش و ریسک را کاهش دهند. خرید پله‌ای نیز در دسته همین استراتژی‌ها قرار می‌گیرد. به همین دلیل است که خرید و فروش پله‌ای در بورس اهمیت فراوانی دارد.
اما معنای خرید و فروش پله‌ای چیست. بیایید کمی به عقب برگردیم. معامله‌گران برای این‌که بتوانند سودآوری کنند، از تحلیل روش‌های تحلیلی، اندیکاتورها و سایر ابزارهایی که در دست دارند، استفاده می‌کنند. آن‌ها به کمک این ابزارها می‌توانند بهترین زمان و نقطه برای ورود به سهام را تشخیص دهند. اما همه می‌دانند که با تکیه بر این ابزارها هم نمی‌توان ادعا کرد که ریسک معاملات به صفر کاهش خواهد یافت. به خاطر داشته باشید، تنها کاری که معامله‌گر می‌تواند بکند، کاهش ریسک است، نه حذف کامل آن.
بیشتر بخوانید
این مسئله به وضوح نشان می‌دهد که تحلیل به تنهایی نمی‌تواند چندان موجب کاهش ریسک شود. به همین دلیل باید به استراتژی‌های دیگری هم متوسل شد. یکی از این شیوه‌ها خرید و فروش پله‌ای در بورس است. در این روش خرید یا فروش سهام به صورت مرحله‌ای و در چند بخش انجام خواهد شد. یعنی سهامدار به یک‌باره همه سهم خود را نمی‌فروشد یا همه سرمایه‌ای را که برای خرید یک سهم در نظر گرفته، صرف این کار نمی‌کند. این توضیح به کلیت این استراتژی معاملاتی اشاره دارد ولی روش‌های پیاده‌سازی آن متفاوت است. در ادامه این مقاله، روش‌های خرید و فروش سهام به صورت پله‌ای را آموزش می‌دهیم.
بیشتر بخوانید
چرا خرید و فروش پله‌ای در بورس مهم است؟
با توضیخاتی که بیان کردیم، مشخص است که خرید و فروش پله‌ای می‌تواند نظم زیادی را در معاملات شما به وجود آورد. فراموش نکنید که نباید به طمع اجازه جولان دهید. باید پیش از این‌که سودتان را از دست دهید، سهام خود را بفروشید.
بازار سهام، بازاری است بر پایه احتمالات. پس هیچ‌گاه هیچ فردی با هیچ ابزاری نمی‌تواند تمام سهم‌ها را با قطعیت و صحت ۱۰۰ درصدی تحلیل کند. به همین دلیل است که احتیاط در معامله حرف اول را می‌زند. به علاوه خرید و فروش پله‌ای سهم در بررسی سقف‌ها و کف‌های قیمتی به شما کمک می‌کند. پس در کنار ابزار تحلیل تکنیکال، به کمک این استراتژی خرید و فروش می‌توانید عملکرد مناسب‌تری داشته باشید.
خرید و فروش پله‌ای در بورس روشی است که باید از آن به عنوان بخشی از استراتژی خود استفاده کنید. درست است که این کار می‌تواند بسیار مفید باشد، اما نباید گمان کنید که با اتکا به این روش، دیگر تمام نیازهای معاملاتی‌تان برطرف خواهد شد. روش صحیح آن است که از این شیوه‌ها در کنار سایر اصول مدیریت سرمایه و ریسک استفاده کنید تا نتایج مطلوب‌تری کسب کنید.
مزایای خرید پله‌ای
فرض کنید ۱۰ میلیون تومان از سرمایه خود را برای خرید سهامی خاص در نظر گرفته‌اید. قیمت سهام در شرایط کنونی ۳۰۰ تومان است. با توجه به تحلیل‌هایی که انجام داده‌اید، می‌دانید که این قیمت برای ورود مناسب است. بر اساس همین پیش‌بینی‌ها، احتمال می‌دهید که قیمت تا ۶۰۰ تومان هم رشد کند.
حال فرض کنید تحلیل شما اشتباه از آب درآيد. یعنی ۳۰۰ تومان کف قیمتی نباشد و قیمت سهم تا ۲۰۰ تومان افت کند. در چنین شرایطی اگر همه سرمایه خود را در قیمت ۳۰۰ تومان وارد سهم کرده باشید، باید صبر کنید تا اصلاح سهم تمام شود و شاهد از بین رفتن ارزش دارایی‌تان خواهید بود. اما اگر تنها بخشی از ۱۰ میلیون تومان را وارد سهم کرده باشید، می‌توانید با بقیه پول خود، سهم را در قیمت‌های پایین‌تر خریداری کنید.
مزایای فروش پله‌ای
مسئله دیگر که در این میان مهم است، به شرایطی برمی‌گردد که قیمت سهم در حال بالا رفتن است. در مثالی که در بخش قبل بیان کردیم، شما پیش‌بینی کرده بودید که قیمت سهم تا ۶۰۰ تومان رشد خواهد کرد. فرض کنید که سهم در مبلغ ۴۵۰ تومان شرایط نامساعدی دارد و شما از این بابت نگران هستید. طبق استراتژی فروش پله‌ای، شما می‌توانید بخشی از دارایی خود را در این شرایط بفروشید و منتظر بمانید تا ببینید سهم در آینده چه واکنشی نشان خواهد داد.
در این حالت، اگر قیمت سهم افت کند، خیال‌تان راحت است که در قیمت‌های بالاتر سیو سود انجام داده‌اید. در مقابل اگر قیمت بالا برود، هرچه به تارگت خود یعنی ۶۰۰ تومان نزدیک می‌شوید، خود را برای فروش به صورت پله‌ای آماده می‌کنید. توصیه می‌کنیم که برای شناخت بیشتر استراتژی‌های کاهش ریسک و حفظ سود، مقاله «سیو سود در بورس؛ کاهش ریسک سرمایه‌گذاری با ذخیره سود» را بخوانید.
در حالتی دیگر ممکن است سهم از ۶۰۰ تومان هم عبور کند. به این ترتیب باید مجددا تحلیل خود را بررسی کنید. از آن‌جا که در این مثال تا کنون به کمک خرید و فروش پله‌ای، سهم را معامله کرده‌اید، ریسک پایینی متوجه شما بوده است. پس می‌توانید در سهام باقی بمانید و این ریسک کم را بپذیرید. به این ترتیب می‌توانید در قیمت‌های بالای ۶۰۰ تومان نیز هم‌چنان در سهم بمانید. اگر به تحلیل اولیه خود پایبند باشید، می‌توانید سهم را به صورت پله‌ای در حوالی تارگت یا همان هدف قیمتی خود بفروشید.
مفروضات خرید پله‌ای
اما نکته این‌جاست که چه زمانی اقدام به خرید پله‌ای کنیم. آیا در هر زمان می‌توان این کار را انجام داد؟ پاسخ به این پرسش را می‌توان در چهار نکته زیر خلاصه کرد:
- زمانی که فرض غالب از رشد بازار خبر می‌دهد.
- زمانی که پیش‌بینی‌های ناشی از تحلیل‌ها، حاکی از آن است که سهم در آینده نزدیک تغییر جهت نخواهد داشت. یعنی روند آن منفی نخواهد شد.
- زمانی که حرکت آینده قیمت‌ها آهسته باشد. به این ترتیب ما می‌توانیم تصمیم‌های صحیح را به درستی اتخاذ کنیم.
- زمانی که پیش‌بینی می‌کنیم که قیمت سهم در آینده افزایش پیدا خواهد کرد.
در حقیقت ما زمانی به خرید پله‌ای روی می‌آوریم که بر اساس پیش‌بینی‌ها انتظار داریم قیمت سهم در آینده نزدیک رشد داشته باشد. سپس با توجه به استراتژی‌های خرید و فروش پله‌ای سهم، معامله را انجام می‌دهیم.
روش‌های خرید پله‌ای
خرید پله‌ای می‌تواند به روش‌های متعددی انجام شود. اما در این بخش، روش‌های مهم این استراتژی خرید را تنها به صورت خلاصه بیان می‌کنیم.
روش اول
در روش اول، سرمایه‌گذار مبلغ سرمایه‌گذاری در سهم را افزایش می‌دهد. این مسئله به آن معناست که سهامی را که از قبل خریداری کرده‌ایم، مجددا خرید کنیم. این کار به ما کمک می‌کند که میانگین قیمت تمام‌شده سهم تغییر کند. به علاوه با افزایش قیمت سهم در آینده نیز می‌توانیم کسب سود کنیم.
روش دوم
روش بعدی این‌گونه است که دفعات خرید سهام را افزایش دهیم. هر چه سهام بیشتری خریداری کنیم، سود بیشتری در پی افزایش قیمت کسب خواهیم کرد.
روش سوم
در روش سوم نیز همزمان از طریق افزایش مبلغ و دفعات سرمایه‌گذاری، خرید را انجام می‌دهیم. این روش، استفاده همزمان از دو شیوه پیشین خواهد بود.
عوامل موثر در انتخاب روش‌های خرید پله‌ای
اما استفاده از این روش‌ها خود در گرو عوامل دیگری است. به هر حال باید بدانید که چه مسائلی می‌تواند به شما کمک کند که یکی از روش‌های فوق را برگزینید. در ادامه دو عامل مهم را در این خصوص بررسی خواهیم کرد.
هزینه معاملاتی
زمانی که هزینه معاملاتی کم باشد، افزایش تعداد دفعات خرید و تناوب معاملات، منطقی‌تر به نظر می‌رسد. اما کارمزد بالای معاملات، مسئله‌ای است که می‌تواند دست‌وپای سهامدار را برای پیاده‌سازی این روش ببندد. پس با توجه به این مسئله می‌توانید روش صحیح‌تر را برگزینید.
نوسان‌های قیمت
در خرید پله‌ای سهم، سخت‌ترین کار آن است که جهت حرکت بازار را پیش‌بینی کنید. چنان‌چه جهت حرکت بازار طبق پیش‌بینی ما مثبت نماند، نمی‌توانیم اهداف خود را پیاده کنیم. در واقع اگر جهت بازار زودتر از آنچه پیش‌بینی کرده‌ایم معکوس شود، سودی را که می‌توانستیم از خرید اولیه به دست آوریم، از دست خواهیم داد. پس به منظور خرید مرحله‌ای، باید دقت کنیم که افق میان‌مدت بازار مثبت باشد. حال فرض می‌کنیم این افق مثبت باشد؛ در این شرایط می‌توانیم خرید خود را به یکی از شیوه‌های ذکر شده انجام دهیم.
خرید پله‌ای در زمان کاهش قیمت‌ها
برای این‌که در یک سهم میانگین کم کنید، باید به هنگام کاهش قیمت‌ها مجددا بر تعداد سهام خود بیفزایید. به این ترتیب که روی اولین حمایت معتبری که احتمال می‌دهید افزایش قیمت در آن نقطه اتفاق بیفتد، یک پله خرید را انجام دهید.
بیشتر بخوانید
چنان‌چه قصد دارید در پنج پله خرید را انجام دهید، در حمایت‌های بعدی هم پلههای بعدی را خرید کنید. اما ممکن است خریدتان سه‌مرحله‌ای باشد. به این ترتیب، خرید دوم را در آغاز روند صعودی سهم انجام دهید. در نهایت پله آخر در شرایطی تعیین می‌شود که ضررها جبران شده باشند.
خرید پله‌ای در افزایش قیمت‌ها
در این شرایط، برای سود بیشتر خرید پله‌ای را انجام می‌دهیم. فرض کنید در یک حمایت، دارایی را خریداری کردیم و سهم با تقاضا مواجه شد. در نتیجه قیمت آن بیشتر می‌شود و روند صعودی خواهد داشت. در این حالت، زمانی که اولین مقاومت این سهم بشکند و سهم در بالای آن تثبیت شود یا در شرایطی که پولبک اتفاق افتد، یک پله دیگر خرید می‌کنیم. در نهایت با شکست مقاومت بعدی هم، پله آخر را خرید می‌کنیم.
تعیین حجم خرید در هر پله
در این بخش سه روش را به منظور تعیین میزان حجم خرید بررسی می‌کنیم.
- در روش اول حجم بیشتر را در پله اول می‌خریم و کاهش حجم در پلههای بعدی اتفاق می‌افتد. مزیت این شیوه آن است که موجب می‌شود که سود بیشتری از خرید اولیه به دست آوریم. هم‌چنین قیمت تمام‌شده سهم با سرعت آرامی بالا می‌رود. زیرا هرچه قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند، حجم خرید ما در پلههای بعدی کم می‌شود. به علاوه حجم سرمایه‌گذاری ما در این سهم، به مرور زیاد می‌شود. به این ترتیب تناوب معامله می‌تواند به سودآوری ما کمک کند. اما ریسک این روش آن است که اگر پیش‌بینی ما اشتباه باشد و قیمت افزایش پیدا نکند، زیان خواهیم کرد. زیرا بیشترین حجم خرید خود را در مرحله اول انجام داده‌ایم.
- در این روش، در هر پله، حجم‌های یک‌سانی را خریداری می‌کنیم. در این شرایط اگر پیش‌بینی ما اشتباه باشد و بازار بر خلاف این پیش‌بینی حرکت کند، به اندازه روش قبلی متضرر نخواهیم شد. اما از سوی دیگر اگر قیمت سهم بالا رود، در پله اول حجم کم‌تری خریده‌ایم و این مسئله موجب می‌شود که میانگین قیمت تمام‌شده بالا رود. به همین دلیل این امر به کاهش سود ما خواهد انجامید.
- روش سوم، روش اقتضایی است. یعنی با توجه به روند آینده بازار و تجزیه و تحلیلی که انجام داده‌ایم، می‌توانیم یکی از دو روش بالا را پیاده کنیم. مثلا اگر فکر می‌کنیم بازار روندی رو‌به‌رشد دارد و در آینده تغییر جهت نخواهد داد، بهتر است روش اول را انتخاب کنیم. اما اگر در مورد مثبت بودن جهت بازار چندان مطمئن نیستیم و فکر می‌کنیم که احتمال دارد جهت بازار معکوس شود، روش دوم را انجام می‌دهیم. در واقع در روش اقتضایی، باید دید احتمال کدام حالت پررنگ‌تر است و سپس بر طبق آن تصمیم مناسب را اتخاذ می‌کنیم.
فروش پله‌ای
فروش پله‌ای هم به همین ترتیب صورت می‌گیرد. یعنی در فروش پله‌ای هم هدف معامله‌گر افزایش سود و کم کردن زیان است. مانند خرید پله‌ای، فروش پله‌ای نیز در هنگام حرکت‌های صعودی و نزولی سهم انجام می‌شود که در ادامه آن بررسی خواهیم کرد.
فروش پله‌ای در روندهای صعودی
زمانی که سهمی را در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریداری می‌کنید و سهم تا ۱۵۰۰ تومان رشد می‌کند، می‌توانید تمام دارایی خود را بفروشید. اما راه دیگری نیز دارید. می‌توانید یک پله از دارایی را بفروشید و پلههای بعدی را نگه دارید. در این شرایط اگر سهم هم‌چنان رشد کند، می‌توانید از سود آن بهره برید.
فروش پله‌ای در روندهای نزولی
زمانی که پس از خرید سهم، قیمت در حال کم شدن است، به کمک فروش پله‌ای می‌توانید کم‌کم سود خود را سیو کنید. به این ترتیب با از دست دادن کامل سود خود، مقابله خواهید کرد.
استراتژی‌های خرید و فروش پله‌ای
با توجه به آنچه در مورد خرید و فروش پله‌ای بیان کردیم، می‌خواهیم دو استراتژی برای این نوع خرید و فروش ارائه دهیم که اگر به درستی آن را پیاده کنید، می‌توانید به میزان زیادی ریسک خود را کم کنید و سودآوری خوبی داشته باشید:
استراتژی اول: خرید در یک پله با رعایت حد ضرر و فروش پله‌ای
در این شیوه از استراتژی خرید و فروش پله‌ای در بورس، باید به شیوه‌های مختلفی سطح حمایت معتبر سهم را در فاز اصلاحی مدنظر داشته باشید؛ باید حداقل ۳۸ درصد بازگشت از موج صعودی را در نظر داشته باشید. در صورتی که علائم برگشت قیمت را مشاهده کردید، باید اقدام به خرید و فروش کنید و سپس حد ضرر سهم را در کف جدیدی که ایجاد شده (یا یک کف دیگر نزدیک به قیمت خرید) قرار دهید. دقت کنید که حد ضرر نباید از سهم فاصله زیادی داشته باشد. هم‌چنین بهتر است میزان آن بیش از ۶ درصد نباشد.
اگر خریدتان با موفقیت همراه بود و سهم شروع به رشد کرد، باید در سطوح مشخصی که شاهد مقاومت سهم هستید یا سایر سطوحی که بر طبق فیبوناچی انتظار دارید سهم به آن‌ها واکنش نشان دهد، دارایی را بفروشید و سود خود را ذخیره کنید.
فروش سهام را می‌توان در حداکثر سه پله انجام داد؛ پله اول در محدوده‌ای است که سهم ۵ الی ۱۵ درصد رشد کرده است. این محدوده با توجه به مدل و استراتژی معامله، سهم، گروه و شاخص کل تعیین می‌شود.
پله دوم به کمک یک مقاومت معتبر یا یک هدف فیبوناچی که بر اساس همگرایی سطوح مختلف حاصل می‌شود و یا با توجه به اهداف امواج الیوت مشخص می‌شود. البته روش‌های تعیین این پله متنوع‌تر از این موارد است که در این‌جا از توضیح آن صرف‌نظر می‌کنیم.
در نهایت، پله سوم به کمک تریلینگ استاپ (Trailing Stop) یا حد ضرر متحرک تعیین می‌شود. به عنوان مثال، می‌توانید از میانگین متحرک ۸ یا ۱۳ روزه، ابر ایچیموکو یا شکست در یک کف جزئی کمک بگیرید و زمانی که شکست توسط کراس نزولی در اسیلاتور استوکاستیک یا DT تایید شود، می‌توانید باقی‌مانده دارایی خود را به فروش برسانید.
اجرای دقیق این استراتژی به چه صورتی است؟
در این روش تمام خرید خود را باید به صورت یک‌مرتبه انجام دهید؛ یعنی در این‌جا خرید به صورت پله‌ای نیست. چنان‌چه قیمت سهم پایین بیاید، شما دیگر سرمایه‌ای ندارید که بخواهید سهم را در قیمت‌های پایین‌تر بخرید و میانگین کم کنید. اما فروش در این استراتژی به صورت پله‌ای است. بیشتر سرمایه‌گذاران در فروش مشکل دارند و خرید برای‌شان چندان دشوار نیست؛ چرا که حس طمع اجازه نمی‌دهد معامله‌گران بتوانند سیو سود کنند. به همین دلیل در سهم باقی می‌مانند و سود خود را در روندهای نزولی از دست می‌دهند.
بیشتر سرمایه‌گذاران حتی در این شرایط نیز به امید برگشت قیمت سهم، دارایی خود را نمی‌فروشند؛ اما فروش سهم در قیمت‌های مناسب، یکی از مهارت‌هایی است که برای ابقا در بازار سهام به آن نیاز دارید. این استراتژی بر همین اصل استوار است.
بیشتر بخوانید
چنان‌چه بتوانید بر طمع خود غلبه کنید و سهم را در قیمت‌های مناسب بفروشید، این احتمال وجود دارد که پس از فروش نیز سهم هم‌چنان روند مثبتی داشته باشد؛ درست است که در این شرایط از سودهای بعدی بهره‌ای نخواهید برد، اما قطعا از زیان‌های احتمالی در امان خواهید بود. سود کردن و جلوگیری از ضرر، مانند دو کفه ترازو هستند. معامله‌گری موفق است که بتواند میان این دو کفه تعادل را برقرار کند.
مثالی از این استراتژی
با توجه به این استراتژی، شما سهمی را در قیمت ۳۰۰ تومان خریداری می‌کنید. اگر قیمت سهام به زیر ۳۰۰ تومان برسد، شما پولی برای خرید سهم در قیمت‌های پایین نخواهید داشت. به این ترتیب باید صبر کنید تا قیمت سهم مبالغ بیشتر از ۳۰۰ تومان را لمس کند؛ مشخص است که زمانی از این استراتژی استفاده می‌کنید که در مورد کف‌های قیمتی اطمینان بیشتری داشته باشید. یعنی تحلیل باید به شما نشان دهد که کفی پایین‌تر از قیمت فعلی وجود ندارد. بر این اساس، حرکت سهم به احتمال زیاد از همین محدوده شروع خواهد شد. پس از این مرحله، فروش سه‌پله‌ای را انجام دهید.
با توجه به این‌که تحلیل خود را به چه صورتی انجام داده‌اید و ارزش ذاتی سهم چقدر است، می‌توانید تعداد پلههای فروش و قیمت‌ها را تعیین کنید. هم‌چنین تشخیص میزان درصد فروش در هر پله نیز طبق همین موارد انجام می‌شود. چنین در نظر بگیرید که سهم به یک محدوده مقاومت تاریخی برسد و حتی بالاتر از ارزش ذاتی نیز حرکت کند؛ ابزارهای تحلیل تکنیکال هم پیش‌بینی می‌کنند که رشد سهام در آن محدوده رو به پایان خواهد بود و باید منتظر اصلاح بود. در این شرایط و در این پله، باید درصد زیادی از سهام خود را بفروشید.
بیشتر بخوانید
یک نکته در این میان حائزاهمیت است. بسیاری از سهام‌ها در شرایط خاص مقاومت‌های خود را رو به بالا می‌شکنند. پس رفتار سهم در این محدوده را نیز رصد کنید. چنان‌چه عبور سهم از این محدوده با قدرت انجام شود، در پلههای آتی سهام خود را نگه دارید. اگر نشانه‌هایی از برگشت روند و اصلاح را مشاهده کردید، فروش را در دستور کار قرار دهید.
استراتژی دوم: هم خرید پله‌ای و هم فروش پله‌ای
در این شیوه از معامله، هم خرید و هم فروش پله‌ای انجام می‌شود. باید ابتدا سطوح حمایتی سهم را در سه الی چهار محدوده مشخص کنید. در تعیین این پله‌ها باید دقیق باشید و حساسیت زیادی به خرج دهید. مثلا باید یک حمایت معتبر در گذشته را انتخاب کنید و یا با توجه به امواج الیوت و سطوح فیبوناچی، نقاط ورود را مشخص کنید. پلههای اول و دوم برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت تعیین می‌شوند؛ موج‌های جنبشی کوتاه که توانسته‌اند سقف جزئی را بشکنند و رشد مطلوبی را تجربه کرده‌اند، در تعیین این پله‌ها دخیل هستند.
پلههای سوم و چهارم، در تایم‌فریم هفتگی و به منظور سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت تعیین می‌شوند. این پله‌ها باید با هم فاصله زیادی داشته باشند. هم‌چنین فاصله میان این دو پله و پلههای قبلی هم باید زیاد باشد؛ به صورتی که اگر سهم تا آخرین پله هم افت کند، میانگین قیمت خرید هم‌چنان پایین باشد. به این ترتیب اگر سهم برگردد، سهامدار در زمان کوتاهی از زیان خارج می‌شود و در این شرایط، می‌تواند به سرعت به سود برسد. در هر پله‌ای که خرید را انجام دادید و شاهد رشد سهم بودید، طبق توضیحاتی که پیش‌تر ارائه شد، سهم را بفروشید.
اجرای دقیق این استراتژی به چه صورتی است؟
بر خلاف استراتژی قبل، این روش به شما اجازه می‌دهد در سطوح قیمتی پایین‌تر هم خرید را انجام دهید؛ چرا که تمام سرمایه را به یک باره وارد سهم نکرده‌اید. به این ترتیب بهای تمام شده کل شما به دلیل خریدهای پله‌ای، پایین‌تر خواهد بود. البته باید به یک نکته مهم هم دقت کنید؛ گاهی پیش می‌آید که متوجه می‌شوید تحلیل‌تان اشتباه بوده است. در چنین حالتی خرید در قیمت‌های پایین‌تر هم دردی را دوا نمی‌کند. چرا که ممکن است در ادامه، فاز اصلاحی سهم آن‌قدر طولانی شود که تا مدت‌ها در ضرر بمانید. پس گاهی اوقات خروج از چنین معامله‌ای بهترین کار ممکن است. باقی ماندن در معاملات اشتباه، یکی از مهلک‌ترین اقدامات برخی از سرمایه‌گذاران است.
هیچ‌گاه گمان نکنید که خرید و فروش پله‌ای سهام به این منظور طراحی شده که اشتباهات تحلیلی شما را پوشش دهد؛ بلکه هدف از این استراتژی، بررسی صحت تحلیل‌ها در یک فضای احتمالی و هم‌چنین کم کردن میزان ریسک است. شما با توجه به سطوح حمایتی و مقاومتی سهم، در سطوح پایین‌تر خرید خود را انجام می‌دهید. سپس هنگام برگشت سهم به سمت سطوح بالاتر، دارایی خود را می‌فروشید. بدیهی است که باید با تحلیل تکنیکال آشنا باشید تا بتوانید از این شیوه استفاده کنید.
روش‌های پیاده‌سازی این استراتژی
پیاده‌سازی این استراتژی می‌تواند به چند شیوه مختلف باشد؛ مثلا می‌توانید در ابتدا به خریدهای بخش اول، وزن بیشتری اختصاص دهید و یا می‌توانید خریدها را به صورت مساوی انجام دهید. تمام این موارد به تحلیل شما بستگی دارد. زمانی که احتمال می‌دهید سهم در کف پایین‌‌تری قرار دارد و کمتر از این نخواهد بود، بیشترین وزن خرید را به این بخش اختصاص دهید. به همین ترتیب زمانی که احتمال می‌دهید سهم به سقف‌های بالاتر نرسد، وزن بیشتری به فروش خود اختصاص دهید. استفاده از این استراتژی‌ها، موارد جانبی تحلیل به شمار می‌روند.
بسیاری از مطالب و مقالات آموزشی، روش‌های متفاوتی برای برای خرید و فروش پله‌ای سهم در بورس معرفی می‌کنند؛ اما هیچ‌یک نمی‌گویند که در چه شرایطی باید از این استراتژی‌ها استفاده کرد. افرادی که تازه‌کار هستند و با این موارد آشنایی ندارند، ممکن است یکی از این روش‌ها را به کار بندند. حال آن‌که محل و موقعیت استفاده از این استراتژی‌ها موضوع مهمی است. البته ما در این مطلب کوشیدیم با ارائه توضیحات لازم، موارد مورد نیاز را مطرح کنیم تا بتوانید از این استراتژی به نحو احسن استفاده کنید.
آیا خرید و فروش پله‌ای می‌تواند سرمایه در حال کاهش را نجات دهد؟
مهم‌ترین فایده خرید و فروش پله‌ای سهم در بورس این است که می‌تواند جلوی کاهش سرمایه را بگیرد. در مواقعی که روند سهم مشخص نیست و احتمال نزولی یا صعودی بودن آن با هم برابر است، خرید پله‌ای را در دستور کار قرار دهید و سهم موردنظر را به پرتفو یا همان سبد سهام خود اضافه کنید.
هنگامی که سهم وارد مسیر نزولی می‌شود، معمولا منطقی نیست که تمام سهم را به یک‌باره بفروشید و خارج شوید. البته اگر حد ضرر شما فعال شده باشد، شرایط متفاوت خواهد بود. اما خرید پله‌ای می‌تواند ضرر شما را به لحاظ زمانی جبران کند.
مثال
فرض کنید نیمی از سرمایه خود را به خرید سهام اختصاص داده‌اید و اکنون سهم روندی نزولی را طی می‌کند. این‌گونه در نظر بگیرید که شما سهام را در قیمت ۱۵۰ تومان خریده‌اید و تحلیل‌ها نشان می‌دهند که پس از ۲۵ درصد ضرر در قیمت ۱۱۲ تومان سهم برمی‌گردد. در این شرایط می‌توانید به کمک خرید پله‌ای، یک پله دیگر را خریداری کنید. اما بعد از این چه اتفاقی می‌افتد؟ روند کار را در ادامه شرح خواهیم داد.
شما ۱۲ هزار سهم را در پله اول و به قیمت ۱۵۰ تومان خریداری کرده‌اید. به این ترتیب مبلغ یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در پله اول سرمایه‌گذاری کرده‌اید. حال پس از تثبیت قیمت ۱۱۲ تومان، می‌خواهید دومین پله را نیز خرید کنید. ۱۳ هزار سهم دیگر را خریداری می‌کنید و مجموع سهام شما به ۲۵ هزار سهم می‌رسد. شما برای خرید این ۲۵ هزار سهم، سه میلیون و ۲۵۶ هزار تومان پرداخت کرده‌اید. یعنی قیمت هر سهم برابر خواهد بود با ۱۳۰ تومان. این عدد نقطه سربه‌سر شما خواهد بود.
این شرایط در حالی است که شما در قیمت ۱۵۰ تومان وارد سهم شده بودید. این مسئله نشان می‌دهد که خرید پله‌ای چطور می‌تواند جلوی ضرر را بگیرد و موجب سوددهی شما شود. به این ترتیب شما توانسته‌اید قبل از این‌که خرید پله‌ای اول را انجام دهید، سود کنید (عدد ۱۵۰ را با عدد ۱۳۰ مقایسه کنید). این یعنی شما از زمان پیشی گرفته‌اید.
جمع‌بندی
خرید و فروش پله‌ای در بورس یکی از استراتژی‌هایی است که معامله‌گران برای کاهش ریسک و حفظ سود از آن استفاده می‌کنند. به زبان ساده، خرید پله‌ای زمانی انجام می‌شود که حس می‌کنیم سهم پتانسیل رشد دارد اما از رشد آن در کوتاه‌مدت مطمئن نیستیم. به همین دلیل خرید خود را به چند پله تقسیم می‌کنیم و در هر پله بخشی از سهام را خریداری می‌کنیم.
این کار به ما کمک می‌کند از سود آتی سهم بهره‌مند شویم. هم‌چنین اگر تحلیل ما نادرست باشد، از بخش‌های بعدی خرید اجتناب می‌کنیم. به این ترتیب، حداقل بخشی از سرمایه خود را نجات داده‌ایم. با توجه به تحلیل و سبک معامله و روحیات خود، بهتر است روش‌های مختلفی را برای معاملات‌تان در نظر بگیرید.
