بررسی دلایل سفر پلوسی به تایوان با وجود چندین دهه اختلاف و درگیری

از همان روزی که خبر رسید نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا می‌خواهد به تایوان سفر کند، خبرهای فراوانی مبنی بر خشم چینی‌ها از این اتفاق منتشر شد. اتفاقی که می‌توانست بهانه‌ای برای حمله به تایوان به دست چین بدهد. از سویی دیگر پلوسی همان کسی بود که در سال ۱۹۹۱ و در سفر به چین، از میدان تیان آن من بازدید کرد. اقدامی که باعث بی‌اعتمادی رهبران چین شد. اما با وجود این مسائل، چرا باز هم پلوسی از خواسته‌ی خود پا پس نکشید؟ جواب این سوال را می‌توانید در این مقاله از توان تحلیل بخوانید که به بررسی دلایل سفر پلوسی به تایوان پرداخته است.

آنچه می‌خوانید ترجمه‌ی مقاله‌ای با عنوان «How decades of clashes with China led to Nancy Pelosi’s Taiwan trip» است که در تاریخ ۳ آگوست ۲۰۲۲ (۱۲ مرداد ۱۴۰۱) در فایننشال تایمز منتشر شده است. Demetri Sevastopulo و Kathrin Hille نویسندگان این مقاله هستند.

آخرین ایستادگی در برابر چین

درست وقتی که نانسی پلوسی (Nancy Pelosi)، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان رسید، نوشته‌ای را منتشر کرد که در آن دلایل سفرش را شرح می‌داد. او در این نوشته نشان داد که حمایت آمریکا از تایوان با وجود فشار مضاعف چین، امری حیاتی است.

پلوسی به عنوان بالاترین مقام آمریکایی از زمان نوت گینگریچ (Newt Gingrich) رئیس مجلس سابق آمریکا در سال ۱۹۹۷ به این کشور سفر کرده است. او در واشنگتن پست نوشت: «در مواجهه با تجاوزهای روزافزون حزب کمونیست چین، سفر هیئت کنگره ما باید به منزله‌ی یک بیانیه‌ی آشکار در نظر گرفته شود. بیانیه‌ای که نشان می‌دهد آمریکا در کنار تایوان ایستاده است.»  

دولت چین به شدت از این دموکرات کالیفرنیایی انتقاد کرد. پکن تهدید کرد که مانورهای نظامی در مقیاس بزرگی در اطراف تایوان از روز پنجشنبه برگزار می‌کند. اما پلوسی هم‌چنین درخواست‌های کاخ سفید را که نگران ایجاد بحران بود نیز نادیده گرفته بود.

جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در مورد این سفر با پلوسی صحبت نکرد. اما به جای آن مقامات ارشد را برای توضیحاتی در خصوص ریسک‌های موجود نزد او فرستاد. جان کربی (John Kirby)، سخنگوی شورای امنیت ملی که روز سه‌شنبه در مورد حمایت بایدن از سفر پلوسی از او سوالی پرسیده شده بود پاسخ داد که بایدن به تصمیم پلوسی احترام می‌گذارد.

این آخرین باری است که پلوسی در دوران شغلی‌اش در برابر مسائل حقوق بشر در چین ایستادگی می‌کند. از تبت و سین کیانگ گرفته تا سرکوب دموکراسی در هنگ‌کنک و فعالیت نظامی متجاوزانه به آن‌جا. کارولین بارتولومئو (Carolyn Bartholomew) رئیس سابق دفتر پلوسی می‌گوید که او بر اساس اعتقادی دیرین عمل می‌کند. اعتقادی که بخشی از آن با قتل عام میدان تیان آن من در سال ۱۹۸۹ آغاز شد.

او در آن سال‌ها از تماشای آنچه در آن میدان اتفاق افتاد وحشت‌زده بود. بارتولومئو که حالا کمیسر کمیسیون بازبینی اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین است می‌گوید که این لحظه‌ای تعیین‌کننده بود. چرا که دیدگاه پلوسی نسبت به چین را شکل می‌داد.

تسلیم در کار نیست

بارتولومئو گفت که پلوسی خطرات و ریسک‌هایی را که تیم بایدن بیان می‌کرد موردنظر داشت اما باید عوامل زیادی را می‌سنجید. از جمله پس از افشای خبر برنامه‌ پلوسی در ماه گذشته در فایننشال تایمز که یکی از دلایل او برای سفر به تایوان بود.

بارتولومئو در مورد پلوسی می‌گوید: «او زنی است که به دنبال جذب اطلاعات است. من مطمئنم که او به هر چیزی که آن‌ها به او گفته‌اند به شکل جدی فکر کرده است. اما دلایل دیگری وجود داشت و به محض انتشار این خبر، نرفتن به این سفر به منزله‌ی تسلیم در برابر چین بود.»

رایان هاس (Ryan Hass) مدیر سابق شورای امنیت ملی کاخ سفید در چین و تایوان گفت که پلوسی به شدت بر حمایت از شرکای دموکراتیکی که تحت فشار رژیم‌های استبدادی هستند معتقد بوده است. هاس گفت: «پلوسی سابقه‌ای طولانی در خصوص تسلیم نشدن در برابر فشار چین دارد. او بر حمایت از اصل کنگره که یکی از شاخه‌های برابر دولت است اصرار و تاکید دارد.»

بیشترین تحسین‌ و تمجیدها در واشنگتن از پلوسی از ناحیه‌ای غیرعادی به گوش می‌رسید. یعنی از سمت جمهوری‌خواهانی که معتقد بودند نرفتن به این سفر نشان از ضعف او دارد. در سنا ۲۶ نفر از ۵۰ جمهوری‌خواه بیانیه‌ای را امضا و حمایت خود را از این دیدار اعلام کردند.

نظرات کارشناسان در مورد سفر پلوسی

در عوض آنچه در مورد دموکرات‌ها جلب توجه می‌کرد، سکوت‌شان بود. پلوسی مورد انتقاد برخی از کارشناسنان چین از جمله کوین راد (Kevin Rudd) نخست‌وزیر سابق استرالیا قرار گرفت. او به بی‌بی‌سی گفت که این کار آتش به هیزم چین می‌ریزد.

یک کارشناس مسائل چین هم گفت که: «این یک توافق مخرب برای تایوان است. یک وخامت مداوم در وضعیت امنیتی تنها برای دریافت یک انرژی کاذب و زودگذر دوروزه.»

کریگ سینگلتون (Craig Singleton) یکی از کارشناسان چین در اندیشکده FDD گفت که سفر پلوسی اشتباهی بود که خطر تشدید تنش‌های میان آمریکا و چین را به دنبال داشت.

سینگلتون که نگران است آمریکا با بزرگترین بحران تایوان در چند دهه مواجه شود، گفت که لفاظی‌های پکن نشان می‌دهد که این مسئله، یک موضع یک‌هفته‌ای نخواهد بود. مانورهایی که چینی‌ها از آن حرف می‌زنند بسیار جدی خواهد بود. او می‌گوید زمانی که پلوسی به خانه‌ی بسیار راحتش در سانفرانسیسکو باز گردد، آن موقع نوبت چین است که طی روزهای آینده قدرت عمل را در دست بگیرد.  

در سمت دیگر برخی هم روی این مسئله تاکید دارند که چین با ورود پلوسی به تایوان اقدام جدی انجام نداده است. پس این واقعیت تقویت می‌شود که آمریکا باید کمتر نگران پیامدهای این سفر باشد.

سال‌ها پیش نوت گینگریچ ثابت کرد که برخلاف قدرت‌نمایی‌ها و نمایش نیروی نظامی حزب کمونیست چین، اگر رئیس مجلس بخواهد از تایوان دیدن کند می‌تواند. ربکا هاینریش (Rebeccah Heinrichs) از اندیشکده موسسه هادسون (Hudson Institute think tank) هم گفت که چندین دهه بعد پلوسی نشان داد که این اتفاق هنوز هم شدنی است.

چین در سال ۱۹۹۷ گینگریچ را برای این کارش سرزنش کرد. اما واکنش این کشور به اقدام پلوسی شدیدتر بوده است. دلیل این امر تا حدی این است که روابط ایالات متحده و چین اکنون پرتنش است و دلیل دیگر هم آن است که ارتش آزادی‌بخش خلق (PLA) اکنون نسبت به یک ربع قرن پیش قدرت‌مندتر است.

تنش میان چین و آمریکا

جنیفر رودولف (Jennifer Rudolph) کارشناس چین در موسسه پلی تکنیک ورچستر (Worcester Polytechnic Institute) گفت که چشم‌انداز جهانی با ظهور چین به عنوان یک قدرت تغییر کرده است.

او می‌گوید گینگریچ که به تایوان رفت، آن موقع هم چین عصبانی شد. اما آن زمان ما در نقطه‌ای قرار نداشتیم که چین به شکلی فعالانه نقش آمریکا را در چندین جبهه‌ی جهانی به چالش بکشد و احتمال موفقیت در تعامل‌ها صفر باشد. این همان مسئله‌ای است که باعث می‌شود این لحظه نگران‌کننده و پرتنش باشد.

چین هم‌چنین از سال ۱۹۹۱ هم از پلوسی کینه‌ای به دل دارد. در آن زمان او در سفر به پکن از میدان تیان آن من بازدید کرد. پلوسی از بنری رونمایی کرد که روی آن این عبارت نوشته شده بود: «به کسانی که برای دموکراسی در چین جان دادند.»

ریچارد بوش (Richard Bush) کارشناس تایوان در موسسه Brookings که رئیس سابقش در سال ۱۹۹۱ در سفر با پلوسی همراه بود گفت که چین بیشتر بر شخصیت پلوسی تمرکز داشت تا این واقعیت که رئیس مجلس به لحاظ قانون اساسی بعد از معاون رئیس جمهور در ردیف دوم قرار می‌گیرد.

مهم‌ترین مسئله آن است که آیا آن‌ها می‌توانند به انگیزه‌ها و نیات فردی که دارند با او کار می‌کنند اعتماد کنند یا نه. آن‌ها به پلوسی اعتماد ندارند. چرا که در سال ۱۹۹۱ او را به چین دعوت کردند و پلوسی به میدان تیان آن من رفت.

پلوسی حامی مخالفان چین

پلوسی همچنان از مخالفان چینی به شدت دفاع می‌کند. او از قوانینی حمایت می‌کرد که موجب می‌شود دانشجویانی که در تلاش برای فرار از سرکوب چینی‌ها به آمریکا فرار کرده بودند بتوانند شهروند آمریکا شوند.

وی جینگ‌شینگ (Wei Jingsheng) یکی از مخالفان برجسته‌ی چینی که به دلیل حمایت از دموکراسی در چین تحت تعقیب و اذیت قرار گرفت، از زمان اخراج از جانب پکن‌ بارها با پلوسی ملاقات داشته است. او می‌گوید که «دارایی کلیدی‌» او گوش دادن به سخنان مخالفانش بود.

او هم دیدگاه مشترک طرفداران و مخالفان سفر پلوسی را تکرار می‌کند. چیزی که ممکن است دلایل سفر پلوسی به تایوان را علی‌رغم مخالفت چین توضیح دهد. او می‌گوید: «پلوسی در طول زمان ثابت کرده است که در جمهوری خلق چین بیشتر از اینکه حق با دیگران باشد با اوست. وقتی او تصمیمی می‌گیرد، کمتر کسی قادر به منصرف کردنش خواهد بود.»

یکی از قانون‌گذاران دموکرات می‌گوید پلوسی هم‌چنین میراث خود را استحکام می‌بخشد. مخصوصا که اگر جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای بعدی در نوامبر کنترل مجلس نمایندگان را در دست بگیرند، این زن ۸۲ ساله باید از مقام ریاست مجلس استعفا دهد. او در ادامه می‌گوید که: «این بخشی از تور پایانی او برای خداحافظی از حرفه‌اش است و او همیشه می‌خواست به تایوان برود.»