خرید سهام را نمی‌توان سرسری گرفت و پیش‌پا افتاده تلقی کرد. برای خرید سهام لازم است که تکه‌های متعدد یک پازل را کنار هم بچینید. باید علاوه بر تابلوی سهم، به اطلاعات و اخبار شرکت نیز دسترسی داشته باشید و به آن توجه کنید. آگاهی و اطلاع از این گزارش‌ها و استفاده از آن یکی از مهم‌ترین مسائلی است که اساس تحلیل بنیادی را شکل می‌دهد. شرکت‌های بورسی این اطلاعات را در گزارش‌های خود منتشر می‌کنند که انواع مختلفی دارند.
در این مطلب قصد داریم که به انواع گزارش‌های شرکت‌های بورسی بپردازیم. می‌خواهیم ببینیم شرکت‌های حاضر در بورس اقدام به انتشار چه نوع گزارش‌هایی می‌کنند. در هر یک از این گزارش‌ها اطلاعاتی وجود دارد که قطعا آگاهی از آن‌ها می‌تواند به تصمیم‌گیری درست ما در خرید و فروش سهام کمک شایانی کند. شرکت‌های بورسی (ناشران) با انتشار این گزارش‌ها، آن‌ها را در دسترس سهام‌داران قرار می‌دهند. به این ترتیب افراد می‌توانند در تحلیل‌های خود از آن‌ها بهره برند.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
تقسیم‌بندی گزارش‌های شرکت‌های بورسی
در این بخش، قصد داریم گزارش‌های شرکت‌های بورسی را در پنج دسته تقسیم‌بندی کنیم. در ادامه این پنج دسته را با هم مرور می‌کنیم.
صورت‌های مالی
دسته اول گزارش‌های شرکت‌های بورسی مربوط به صورت‌های مالی است. این گزارش‌ها از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که شرکت‌ها اقدام به انتشار آن می‌کنند و سهام‌داران با تکیه بر آن، تحلیل‌های خود را انجام می‌دهند. این صورت‌های مالی خود انواع گوناگونی دارند. انواعی نظیر:
- صورت سود و زیان
- ترازنامه
- جریان وجوه نقد
- جداول تولید و فروش شرکت
- پرتفوی شرکت (برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری) و مواردی از این دست.
صورت‌های مالی به دو شکل کلی تدوین می‌شوند. یکی از این دو مورد مربوط به گزارش عملکرد شرکت‌هاست و دیگری به پیش‌بینی عملکرد آن‌ها برای دوره‌های آینده مربوط است. در هر یک از این دو حالت شرکت‌ها گزارش‌های خود را در سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران یا همان سایت کدال به آدرس www.codal.ir درج می‌کنند. به این ترتیب این گزارش‌ها نیز در دسته فاکتورهایی قرار می‌گیرند که در امر خرید و فروش سهام حائز اهمیت هستند.
به عنوان مثال در سایت کدال می‌توانید اطلاعیه‌ای با این عنوان مشاهده کنید: «صورت‌های مالی ۱۲ماهه منتهی به ۱۳۹۹/۰۶/۳۱». این صورت‌ها می‌توانند در بازه‌های زمانی مختلف و به صورت حسابرسی‌شده یا حسابرسی‌نشده باشند.
اگر قصد دارید که کار با سامانه کدال و روش دسترسی به گزارش‌های مختلف شرکت‌ها در آن را بیاموزید، به مقاله «سامانه کدال چیست؟ کلید شفافیت مالی بازار سرمایه» مراجعه کنید.
آگهی مجامع بورسی
نوع دوم گزارش‌های شرکت‌های بورسی مربوط به مجامع است. شرکت‌ها قبل از برگزاری مجامع خود، آگهی دعوت را برای شرکت در این مجامع منتشر می‌کنند. به این ترتیب افراد می‌توانند پیش از این تاریخ، دست به خرید و فروش سهام بزنند. پس از انتشار این آگهی تصمیم‌هایی که در مجامع گرفته می‌شود، اعلام خواهد شد.
بیشتر بخوانید
در این آگهی‌ها می‌توان توضیحات مربوط به تصمیم‌های اتخاذ‌شده را به همراه جزئیات آن‌ها مشاهده کرد. معمولا این آگهی‌ها در سایت کدال با فرمتی به این صورت قابل مشاهده هستند: «آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق العاده دوره ۱۲ماهه منتهی به ۱۴۰۰/۰۴/۳۱ شرکت کشت و صنعت جوين».
آگهی‌های مربوط به شفاف‌سازی
اما نوع دیگری از گزارش‌های شرکت‌های بورسی به منظور شفاف‌سازی منتشر می‌شود. در برهه‌های مختلف زمانی، شرکت‌ها عموما بنا به دلایلی خاص اقدام به شفاف‌سازی می‌کنند. به این ترتیب مسائلی نظیر اتفاقات درونی شرکت‌ها، عدم تغییر در سود شرکت‌ها، قراردادهای منعقد شده و تاثیر آن‌ها بر میزان سودسازی شرکت می‌تواند موضوع آگهی‌های شفاف‌سازی باشد. به عنوان مثال آگهی «قطع و رفع نسبی محدودیت مصرف گاز خوراک» پتروشیمی‌ها که تاثیر مستقیمی در میزان سودآوری شرکت‌های فعال در این حوزه دارد، نمونه‌ای از این آگهی‌هاست.
آگهی‌های مربوط به اعضای هیئت‌مدیره
در برخی مواقع تغییراتی در سهام‌داران عمده و اعضای هیئت‌مدیره رخ می‌دهد. به این ترتیب لازم است این موارد در قالب آگهی به اطلاع سهام‌داران برسد. این آگهی‌ها در دو قالب کلی معرفی اعضا یا تغییرات در اعضای هیئت مدیره قابل انتشار هستند. معمولا این گزارش‌ها با عنوان «معرفی یا تغییر در ترکیب اعضای هیئت مدیره» در کدال قابل دسترسی هستند.
آگهی‌های مربوط به افزایش سرمایه
افزایش سرمایه یکی از مهم‌ترین تحولاتی است که در شرکت‌ها اتفاق می‌افتد. این مورد از طریق آگهی‌های افزایش سرمایه به اطلاع همگان می‌رسد. در چنین مواردی، گزارش‌های شرکت‌های بورسی در برهه‌های زمانی خاص و در موضوع مرتبط با افزایش سرمایه منتشر می‌شود. آگهی‌های مربوط به افزایش سرمایه خود زیرمجموعه‌های مختلف دیگری دارند. مثلا طرح توجیهی افزایش سرمایه، مستنداتی که به افزایش سرمایه مربوط است، ثبت افزایش سرمایه، حق تقدم در صورتی که افزایش سرمایه از محل آورده نقدی صورت گرفته باشد و هم‌چنین پذیره نویسی.
بیشتر بخوانید
به عنوان نمونه یک آگهی در این دسته می‌تواند به این صورت باشد: «مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام». در این نوع از آگهی، شرکت بعد از افزایش سرمایه، در زمانی که حق تقدم‌ها قابل معامله هستند، این موضوع را بر روی نماد اصلی سهم و در قالب گزارشی در کدال منتشر می‌کند. به این ترتیب سهام‌داران از مدت‌زمانی که حق تقدم قابل معامله است آگاهی پیدا می‌کنند. آن‌ها در این زمان می‌توانند مبلغ اسمی هر سهم را به حساب شرکت‌ها واریز کنند. همین مثال نشان می‌دهد که توجه به این گزارش‌ها تا چه میزان حائز اهمیت است.
جمع‌بندی
گزارش‌های منتشر شده از سوی شرکت‌های بورسی در تحلیل بنیادی کاربردهای فراوانی دارند. در واقع تحلیل‌گران بنیادی توجه ویژه‌ای بر روی این گزارش‌ها و اطلاع‌رسانی‌ها دارند. گزارش‌های شرکت‌ها را می‌توان در پنج دسته کلی تقسیم‌بندی کرد. این گزارش‌ها که مسائلی از قبیل افزایش سرمایه، آگهی مجمع، صورت‌های مالی و شفاف‌سازی را شامل می‌شوند، از سوی ناشران یا همان شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در سامانه کدال و در دسترس عموم قرار می‌گیرند.
