آموزش اندیکاتور EMA یا میانگین متحرک نمایی به زبان ساده

یکی از مهم‌ترین اندیکاتورها و ابزارهایی که در استراتژی‌های معاملاتی زیادی از آن استفاده می‌شود، میانگین متحرک نمایی یا EMA نام دارد. این اندیکاتور که یکی از انواع میانگین‌های متحرک است، خصوصیات اصلی این خانواده را به ارث برده است. اما یک ویژگی مهم دارد که آن را در میان سایر اعضای خانواده‌اش برجسته می‌کند. مشکل اصلی اندیکاتورهای میانگین متحرک، کند بودن آن‌ها در برابر تغییرات قیمت است. اندیکاتور EMA که در این مقاله از توان تحلیل آن را آموزش خواهیم داد این مشکل را برطرف کرده است. این مطلب را تا انتها بخوانید تا بفهمید که اندیکاتور EMA‌ چیست و نحوه کار و سیگنال گیری با این ابزار و تنظیمات آن را یاد بگیرید.

فهرست مطالب با دسترسی سریع

• اندیکاتور EMA‌ یا شاخص میانگین متحرک نمایی چیست؟
  • آموزش محاسبه فرمول اندیکاتور EMA
  • نکاتی در مورد اندیکاتور EMA
• چرا باید از اندیکاتور میانگین متحرک نمایی استفاده کنیم؟
• کاربرد اندیکاتور EMA‌ چیست؟
• مزایا و معایب اندیکاتور EMA
• تفاوت شاخص میانگین متحرک نمایی  EMA و ساده SMA‌
• آموزش بهترین تنظیمات اندیکاتور EMA
• آموزش فیلترنویسی اندیکاتور EMA
• میانگین متحرک نمایی دوگانه (DEMA) چیست؟
• آموزش استراتژی معاملاتی با اندیکاتور EMA
  • استراتژی معاملاتی Moving Average Cross
  • استراتژی ترکیبی MACD-RSI-EMA
  • ترکیب اندیکاتور استوکاستیک و EMA
• جمع بندی
• سوالات متداول با پاسخ های کوتاه

اندیکاتور EMA‌ یا شاخص میانگین متحرک نمایی چیست؟

اندیکاتور EMA که نام آن از ابتدای کلمات Exponential Moving Average گرفته شده است، یکی از انواع اندیکاتورهای میانگین متحرک است. در این اندیکاتور داده‌های تازه‌تر اهمیت بیشتری دارند. یعنی اگر بخواهیم به داده‌های ۳۰ روز قبل نگاه کنیم، داده‌های روز ۲۵ تا ۳۰‌ام مهم‌تر از داده‌های قیمتی در روزهای اول تا پنجم هستند.

قیمت یک دارایی در طول زمان تغییر می‌کند و این اندیکاتور این تغییرات را به خوبی منعکس می‌کند. از این اندیکاتور استفاده‌های فراوانی می‌شود و می‌توانیم به کمک آن سیگنال‌های زیادی به دست بیاوریم. میانگین متحرک یکی از انواع میانگین‌های وزنی یا همان WMA‌ به شمار می‌رود. وقتی با فرمول این اندیکاتور آشنا شویم بهتر می‌توانیم سازوکار آن را درک کنیم.

آموزش محاسبه فرمول اندیکاتور EMA

برای آنکه بفهمیم در پشت پرده‌ی اندیکاتور EMA چه خبر است و نحوه کار با آن را یاد بگیریم، بهتر است سری به فرمول آن بزنیم. در تصویر زیر می‌توانید فرمول آن را ببینید:

در این فرمول EMA_Today میانگین متحرک نمایی امروز را نشان می‌دهد و EMA_Yesterday به میانگین متحرک نمایی دیروز اشاره دارد. هم‌چنین Smoothing‌ هم به معنای هموارسازی است.

شاید ظاهر این فرمول کمی شما را ترسانده باشد! اما در حقیقت محاسبه‌ی آن ساده است. برای محاسبه فرمول اندیکاتور ema اول از همه باید میانگین متحرک ساده یا همان SMA را محاسبه کنیم. هم‌چنین لازم است که از همان ابتدا یک بازه‌ زمانی مشخص را انتخاب کنیم و محاسبات‌مان را در آن بازه انجام بدهیم. بعد از آن باید قیمت‌های پایانی را در همین بازه با هم جمع کنیم و بر تعداد بازه زمانی تقسیم کنیم. یعنی اگر می‌خواهیم SMA بیست روزه را محاسبه کنیم، باید اول قیمت‌های پایانی ۲۰ روز اخیر را با هم جمع کنیم و بعد نتیجه را بر عدد ۲۰ تقسیم کنیم.

مهم‌ترین بخش کار اینجاست که باید ضریب فزاینده وزن‌دهی EMA را محاسبه کنیم. برای محاسبه این ضریب کافی است بر اساس فرمول زیر عمل کنیم:

ضریب فزاینده وزن‌دهی = (۱+ بازه ی زمانی مشخص شده) ÷ ۲

به عنوان مثال اگر دوره‌مان ۲۰ روزه باشد، ضریب وزن دهی برای میانگین متحرک برابر است با ۲ ÷ (۱+۲۰) که نتیجه‌ی آن می‌شود ۰.۰۹۵۲. مرحله‌ی پایانی محاسبه فرمول EMA هم از طریق فرمول زیر انجام می‌شود:

EMA روز قبل + ضریب فزاینده × [ ( EMA روز قبل – قیمت نهایی ) ]

در این مثال دیدیم که در بازه‌ زمانی ۲۰روزه، ضریب ۹.۵۲ درصدی به داد‌ه‌ها اعمال می‌شود.

نکاتی در مورد اندیکاتور EMA

در آموزش اندیکاتور EMA یا میانگین متحرک نمایی، بهتر است این چند نکته را در نظر بگیریم:

• هدف از یادگیری این اندیکاتور و سایر ابزارهای تحلیلی این است که بتوانیم به شکلی کارآمد از این ابزار استفاده کنیم.
• معامله‌گران در کوتاه مدت معمولا دوره‌های ۱۲ و ۱۶ روزه را استفاده می‌کنند.
• اندیکاتور EMA از آن جهت خیلی مهم است که در ساخت و توسعه‌ی اندیکاتورهای مهم دیگری مثل MACD و هم‌چنین اسیلاتور PPO مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• به کمک دو اندیکاتور EMA با دوره‌های ۲۰۰ و ۵۰ روزه می‌توانیم سیگنال‌‌های معاملاتی مفیدی دریافت کنیم.
• میانگین‌های متحرک معمولا از روند اصلی بازار عقب‌تر هستند. یعنی این ابزار حرکت بازار را تایید می‌کنند و قدرت روند را نشان می‌دهند. هم‌چنین اعتبار بازار هم به کمک این اندیکاتور سنجیده می‌شود.
• گاهی ممکن است مسیر میانگین متحرک در اثر حرکت‌های بزرگ و عمده‌ی بازار تغییر کند، اما سیگنال آن دیر صادر شود. همین امر باعث از دست رفتن برخی از فرصت‌های معاملاتی خوب می‌شود. اما در آموزش میانگین متحرک نمایی خواهیم فهمید که این اندیکاتور در مقایسه با سایر میانگین‌های متحرک، به نمودار قیمت نزدیک‌تر است که این امر باعث بروز واکنش‌های سریع‌تر می‌شود.

چرا باید از اندیکاتور میانگین متحرک نمایی استفاده کنیم؟

ویژگی مهم اندیکاتور EMA که همان کاهش تاخیر است، باعث تشخیص بهتر بازگشت قیمت می‌شود. این مسئله باعث می‌شود بتوانیم نقاط ورود و خروج بهتری را به دست بیاوریم. این یعنی سودهای بیشتر و ضررهای کمتر. اما کاهش تاخیر فقط آثار مثبت ندارد و برخی اثرات جانبی منفی هم به دنبال آن به وجود می‌آید.

پس اگر بخواهیم نتیجه‌گیری کنیم، باید بگوییم درست است که این کاهش تاخیر و سریع شدن واکنش خیلی خوب است اما گاهی هم می‌تواند باعث ضرر معامله‌گر شود. پس بهتر است این ابزار را هم مثل سایر اندیکاتورها با انواع استراتژی معاملاتی مثل تحلیل بنیادی یا پرایس اکشن ترکیب کنیم.

معمولا وقتی بازار روندی مشخص دارد بهتر می‌توانیم از EMA جواب بگیریم. وقتی روندمان صعودی است، خط اندیکاتور هم روندی صعودی را نشان می‌دهد. اما در بازارهای نزولی شیب خط EMA نزولی است. از این اندیکاتور برای تشخیص معکوس شدن روند استفاده می‌کنیم. وقتی قیمت در یک روند صعودی قوی قرار دارد و روند معکوس می‌شود، این مسئله را می‌توانیم در نرخ تغییر میانگین متحرک نمایی ببینیم که از یک میله‌ی قیمت به میله‌ی بعدی کم می‌شود. این مسئله تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که خط اندیکاتور صاف و نرخ تغییر صفر شود.

البته به خاطر اینکه این اندیکاتور از بازار عقب است، احتمالا روند از قبل معکوس شده است و ما دیرتر این مسئله را می‌فهمیم. به همین خاطر است که معمولا کاهش مستمر در نرخ تغییرات میانگین متحرک نمایی را علامتی برای تغییر روند در نظر می‌گیریم.

کاربرد اندیکاتور EMA‌ چیست؟

در این بخش از آموزش اندیکاتور EMA باید به کاربردهای آن هم اشاره‌ای کنیم تا متوجه شویم که در چه مواقعی می‌توانیم از این ابزار استفاده کنیم. معمولا از این اندیکاتور به طور کلی برای دو منظور زیر استفاده می‌شود:

• تشخیص روند
• سطوح حمایت و مقاومت

در دو بخش بعد استفاده از اندیکاتور EMA را در ترکیب با دو مسئله‌ی بالا آموزش می‌دهیم.

در تنظیمات اندیکاتور ema می‌توانیم به جای قیمت پایانی از قیمت باز شدن سهم، قیمت بالا، پایین یا متوسط هم استفاده کنیم که باعث می‌شوند نتایج متفاوتی تولید شود.

تشخیص روند

خط روند در تحلیل تکنیکال بسیار مهم است. به کمک اندیکاتور EMA به سادگی می‌توانیم خط روند را ترسیم کنیم. وقتی قیمت بالای میانگین متحرک باشد و در نمودار شمعی کندل‌ها تمایل به ماندن در بالای خط میانگین داشته باشند، می‌فهمیم که روند کلی سهم صعودی است. به طور معکوس اگر قیمت‌ها تمایل به حرکت در زیر میانگین متحرک داشته باشند، روندمان نزولی است.

البته سیگنال گیری با اندیکاتور EMA‌ به این سادگی‌ها هم نیست. سیگنال‌‌های اشتباه و نادرست می‌توانند به راحتی بسیاری از معامله‌گران را فریب بدهند. به همین خاطر و برای جلوگیری از این اتفاق، معمولا معامله‌گران از دو یا سه میانگین متحرک به صورت هم‌زمان و با دوره‌های زمانی متفاوت استفاده می‌کنند. عجله نکنید! در ادامه انواع استراتژی اندیکاتور EMA را آموزش می‌دهیم.  

سطوح حمایت و مقاومت

اندیکاتور EMA به خاطر وابسته بودنش به قیمت، با هر تغییری در قیمت سهم، تغییر خواهد کرد. هر چه قیمت واکنش‌های بیشتری نسبت به میانگین متحرک داشته باشد می‌فهمیم که سطوح‌مان معتبرتر هستند. مثلا وقتی این اندیکاتور نقش حمایتی دارد، هر بار که قیمت به آن برخورد می‌کند برمی‌گردد و این خط مانع از ریزش آن می‌شود. در مورد مقاومت نیز همین مسئله اتفاق می‌افتد.

مزایا و معایب اندیکاتور EMA

مزیت

• تمام مزایایی که سایر اندیکاتورهای میانگین متحرک دارند، اندیکاتور EMA‌ هم دارد. اما همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، مهم‌ترین مزیت این اندیکاتور این است که می‌تواند واکنش‌های سریع‌تری نسبت به تغییرات قیمت داشته باشد. همین مسئله باعث می‌شود کمتر از بازار جا بمانیم و فرصت‌های معاملاتی خوبی را به دست بیاوریم.

عیب

• جالب است که این مزیت مثل یک شمشیر دولبه می‌ماند. یعنی گاهی می‌تواند به عیب این اندیکاتور تبدیل شود. چون باعث می‌شود سیگنال‌های نادرست و اشتباهی صادر شود. مثلا در شرایطی که با افت ناگهانی قیمت مواجه می‌شویم، شاخص میانگین متحرک نمایی ممکن است به سرعت سیگنال فروش صادر کند. حال آن که این افت ناگهانی چیزی نیست جز یک اصلاح قیمت جزئی. در این شرایط SMA عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد.
• ایراد دیگری که به این اندیکاتور وارد می‌شود این است که روی داده‌های اخیر تمرکز بیشتری دارد و وزن بیشتری را به آن‌ها اختصاص می‌دهد. این مسئله باعث سوگیری های شناختی در هنگام معامله می‌شود و باعث می‌شود نتایج آن‌قدر که باید درست نباشند. مهم‌ترین اثر آن را می‌توانیم در سوگیری تازه‌گرایی یا تمرکز بر آخرین اطلاعات (Recency Bias) ببینیم.
• مسئله‌ی دیگر به بازار کارا مربوط است. مطابق نظریه بازار کارا قیمت‌ها همه‌چیز را نشان می‌دهند. پس اگر این را قبول کنیم دیگر ابزاری مثل میانگین متحرک که بر اساس داده‌های تاریخی تشکیل می‌شود برای ما اهمیت نخواهد داشت.

تفاوت شاخص میانگین متحرک نمایی  EMA و ساده SMA‌

هم اندیکاتور EMA و هم اندیکاتور SMA هر دو هر دو از اندیکاتورهای پر کاربرد در تحلیل تکنیکال هستند. این دو اندیکاتور خیلی به هم شبیه هستند ولی با این همه تفاوت‌هایی با هم دارند. به همین خاطر است که اگر از این دو اندیکاتور برای تحلیل یک سهم واحد و مشخص استفاده کنیم نتایج متفاوتی به دست می‌آوریم. حالا ببینم تفاوت‌‌های اندیکاتور SMA و EMA‌ در چیست.

• وزن داده‌ها:‌ در اندیکاتور EMA داده‌های اخیر وزن بیشتری دارند اما در SMA وزن تمام داده‌ها یکی است.
• سرعت واکنش: واکنش EMA نسبت به تغییرات قیمت سریع‌تر از میانگین متحرک ساده است. این مسئله باعث می‌شود این اندیکاتور مسیر حرکتش را در مقایسه با SMA زودتر تغییر دهد.
• دقت زمانی: معمولا تحلیل‌گران هر دو میانگین را به شکلی یکسان تفسیر می‌کنند و از آن‌ها برای هموارسازی نوسان‌های قیمتی استفاده می‌کنند. اما چون واکنش به تغییرات اخیر قیمتی در اندیکاتور EMA بیشتر است، نتایج حاصل از این اندیکاتور با دقت زمانی بالاتری همراه هستند.
• کاربرد: معمولا از SMA به خاطر کندتر بودنش در بازارهای پرنوسان بیشتر استفاده می‌شود. سیگنال گیری با EMA‌ در چنین بازاری احتمالا منجر به پیدا کردن نقاط ورود و خروج اشتباه می‌شود.

با توجه به این مسائل نمی‌توانیم بگوییم کدام یکی از این دو اندیکاتور بهتر است و کدام بدتر. اگر SMA سیگنال‌های اشتباه کمتری صادر می‌کند، در عوض سیگنال‌های ورود را نیز زمانی صادر می‌کند که موقعیت از دست رفته است. پس استفاده از این اندیکاتور هم به خود شما و هم به بازاری که در آن معامله می‌کنید بستگی دارد.

مقایسه اندیکاتور EMA‌ و  SMA روی نمودار

تصویر زیر را ببینید تا بهتر متوجه شوید چه فرقی میان این دو اندیکاتور وجود دارد. در تصویر زیر خط قرمز رنگ EMA و خط آبی SMA‌ است.

اما بیایید تفاوت این دو اندیکاتور را به لحاظ محاسباتی هم بررسی کنیم. فرض کنیم می‌خواهیم SMA پنج روزه را محاسبه کنیم. قیمت‌های پایانی یک سهم را در پنج روز اخیر به این شکل در نظر می‌گیریم:

• روز اول: ۱.۳۱۷۲
• روز دوم: ۱.۳۲۳۱
• روز سوم: ۱.۳۱۶۴
• روز چهارم: ۱.۳۱۸۶
• روز پنجم: ۱.۳۲۹۳

اگر بخواهیم SMA را محاسبه کنیم، نتیجه این‌طور خواهد بود:

۱.۳۲۰۹ = ۵ ÷ (۱.۳۱۷۲ + ۱.۳۲۳۱ + ۱.۳۱۶۴ + ۱.۳۱۸۶ + ۱.۳۲۹۳)

حالا فرض کنیم روز دوم قیمت تا ۱.۳۰۰۰ کم شود. ببینیم این تغییر چه اثری روی میانگین می‌گذارد:

۱.۳۱۶۳ = ۵ ÷ (۱.۳۱۷۲ + ۱.۳۰۰۰ + ۱.۳۱۶۴ + ۱.۳۱۸۶ + ۱.۳۲۹۳)

خب!  حالا این دو نتیجه را با هم مقایسه می‌کنیم. ممکن است این نتیجه را این‌طور تفسیر کنیم که روندمان نزولی است. اما شاید فقط یک نوسان زودگذر باشد. همینجا می‌توانیم بفهمیم که اندیکاتور EMA می‌تواند کاربردی‌تر از SMA باشد. چون به داده‌های اخیر وزن بیشتری می‌دهد. پس نوسان‌های قیمتی در روزهای اول از اهمیت کمتری برخوردار هستند و این مسئله باعث می‌شود دید واقعی‌تری نسبت به وضعیت روند داشته باشیم.

آموزش بهترین تنظیمات اندیکاتور EMA

در این قسمت از آموزش می‌خواهیم تنظیمات اندیکاتور EMA را بررسی کنیم. برای این کار باید اول ببینیم که آیا دیدگاه‌مان بلند مدت است یا می‌خواهیم در معاملات روزانه شرکت کنیم. سپس بر همین اساس باید تایم فریم مناسب را انتخاب کنیم. به جز این مسئله باید تکلیف‌مان را همان اول مشخص کنیم که هدف‌مان از استفاده از اندیکاتور EMA‌ چیست.

به دلیل اعتماد و باور تحلیل‌گران به اندیکاتور EMA و تصمیم‌گیری بر مبنای آن، این ابزار به یک اندیکاتور موفق در بین معامله‌گران تبدیل شده است. وقتی معامله‌گران زیادی بر اساس سیگنال‌های این اندیکاتور معامله می‌کنند، این اندیکاتور می‌تواند تغییرات را به درستی پیش‌بینی کند و درصد خطای کمتری داشته باشد.

بهترین تایم فریم معاملات روزانه

اگر تصمیم دارید معاملات روزانه انجام دهید و در کوتاه مدت معامله کنید، باید یک میانگین متحرک سریع‌تر را انتخاب کنید. با این کار تغییرات قیمتی سریع‌تر روی نمودار اثر می‌گذارند. پس بهتر است از بازه‌های زیر استفاده کنید:

• ۹ یا ۱۰‌ روزه: این بازه را می‌توانیم محبوب‌ترین بازه برای معامله‌گران کوتاه مدت در نظر بگیریم. معمولا عدد ۹ بیشتر از عدد ۱۰ در این شیوه استفاده می‌شود.
• ۲۱ روزه: که می‌توان به نوعی آن را میان‌مدت هم دانست. این بازه عملکرد دقیق‌تری دارد و افرادی که می‌خواهند از سوار شدن بر امواج سهام به سود برسند، معمولا تحلیل‌های خود را در این بازه انجام می‌دهند.
• ۵۰ روزه:  شما می‌توانید معاملات کوتاه مدت انجام بدهید ولی بازه EMA را ۵۰ روزه در نظر بگیرید. این مسئله هم به استراتژی شما و هم به سهم بستگی دارد.

بهترین تایم فریم در استراتژی بلند مدت

بهترین تایم فریم در استراتژی میان مدت و بلند مدت هم این بازه‌هاست:

• ۵۰ روزه: این بازه هم یک محدوده‌ی استاندارد است که در معاملات بلندمدت امتحان خودش را پس داده است. از آنجا که این بازه یک نقطه‌ی تعادلی محسوب می‌شود هم در استراتژی بلند مدت، هم در میان مدت و هم در بلندمدت کاربرد دارد.
• ۱۰۰ روزه: معمولا اعداد رند واکنش‌های زیادی را به دنبال دارند. این مسئله به ویژه در بازه زمانی ۱۰۰ روزه بیشتر به چشم می‌آید. این بازه زمانی به ویژه با چارچوب‌های روزانه و هفتگی و با توجه به واکنش‌هایی که به خطوط حمایت و مقاومت نشان می‌دهد، سازگاری خوبی دارد.
• ۲۰۰- ۲۵۰ روزه: در این بازه هم واکنش‌های زیادی به اعداد رند نشان داده می‌شود. میانگین متحرک ۲۵۰‌روزه را معمولا در نمودارهای روزانه استفاده می‌کنند. هدف از این کار بررسی رفتار سهم در بازه زمانی یک‌ سال است.

آموزش فیلترنویسی اندیکاتور EMA

و اما کد مربوط به فیلتر اندیکاتور EMA این است:

true==function()
{
var PriceN=function(){
var price=[ih][0].PClosing ;
var D=26 ;
var N=D-1 ;
var n ;
for(n=1;n<=N;n++)
price=[ih][n].PClosing + price ;
if(n=N)
{
price = price /(n+1) ;
}
return price ;
};
if((pl) > PriceN())
{
(cfield0)= Math.round(PriceN())
return true;
}
else
{
return false;
}
(cfield0)= PriceN()
}()

میانگین متحرک نمایی دوگانه (DEMA) چیست؟

این اندیکاتور در سال ۱۹۹۴ توسط شخصی به نام پاتریک مالوی (Patrick Mulloy) به بازارهای مالی معرفی شد. در ساخت اندیکاتور DEMA یا Double Exponential Moving Average از دو میانگین متحرک نمایی استفاده شده است. هدف از این کار حذف تاخیرهای موجود است. چون این مسئله باعث می‌شود سیگنال‌ها به موقع دریافت نشوند. مثل دیگر اعضای خانواده میانگین متحرک، DEMA هم در تایید روندهای صعودی کاربرد بهتری دارد.

وقتی قیمت بالاتر از این میانگین‌ها قرار می‌گیرد، می‌توانیم روند صعودی را تشخیص بدهیم. اما قرار گرفتن قیمت در پایین این میانگین نشان از روند نزولی دارد. کراس میان اندیکاتور EMA و نمودار قیمت هم سیگنال تغییر قیمت را صادر می‌کند. از این ابزار می‌توانیم به عنوان سطوح حمایت و مقاومت هم استفاده کنیم که قبلا در بخش کاربردهای اندیکاتور EMA آن را آموزش دادیم.

برای آشنایی بیشتر با این اندیکاتور بیایید نگاهی به فرمول آن بیندازیم:

اول از همه باید بازه زمانی موردنظرمان را انتخاب کنیم. بعد از آن باید EMA را در این بازه محاسبه کنیم. عددی که به دست می‌آید EMA_N  نامیده می‌شود که آن را در عدد دو ضرب می‌کنیم. سپس باید میانگین تعدیل شده را از آن کم کنیم که تمام این مراحل در فرمول بالا دیده می‌شوند.

نکاتی در مورد DEMA

چند مسئله‌ی مهم در مورد این اندیکاتور وجود دارد که بهتر است به آن اشاره کنیم:

• اول اینکه این اندیکاتور واکنش‌های سریع‌تری نسبت به سایر انواع میانگین متحرک از خودش نشان می‌دهد.
• اگر می‌خواهید از این اندیکاتور در معاملات‌تان استفاده کنید بهتر است تغییرات لازم را با توجه به استراتژی‌تان در آن پیاده کنید.
• هرچه بازه‌های زمانی بزرگ‌تر شوند (مثلا ۱۰۰ روزه) این میانگین‌ها واکنش‌هایی کندتر از خودشان نشان می‌دهند. بازه‌های کوتاه‌تر واکنش‌های سریع‌تری را به همراه دارد ولی در عوض سیگنال‌ها اعتبار کمتری خواهند داشت.
• معمولا معامله‌گران روزانه یا کوتاه مدت بیشتر از این اندیکاتورها استفاده می‌کنند.
• تقاطع بین چند اندیکاتور DEMA می‌تواند سیگنال‌های مفیدی را صادر کند.
• این ابزار بیشتر در بازارهای روندی کاربرد دارد و در بازار رنج خیلی قابل استفاده نیست.

کاربرد اندیکاتور DEMA

اندیکاتور DEMA هم می‌تواند برای منظورهای مختلفی استفاده شود. دو کاربرد مهم این ابزار را در زیر بخوانید:

• تشخیص شروع یا پایان روند: از میانگین متحرک نمایی دوگانه یا همان DEMA در تشخیص آغاز یا پایان روندها استفاده می‌کنیم. وقتی نمودار قیمت از این میانگین عبور می‌کند می‌توانیم حدس بزنیم که روند نزولی رو به پایان است. در واقع وقتی نمودار قیمت این اندیکاتور را از پایین به سمت بالا قطع می‌کند می‌توانیم انتظار شروع یک  روند صعودی را داشته باشیم. وقتی هم که این تقاطع از بالا به پایین باشد منتظر شروع روند نزولی خواهیم بود.
• استفاده از چند DEMA: با استفاده از چند اندیکاتور DEMA با بازه‌های زمانی متفاوت می‌توانیم استراتژی‌های معاملاتی خیلی خوبی را پیاده کنیم. تقاطع میان این خطوط سیگنال‌های معاملاتی را صادر می‌کند. مثلا ممکن است معامله‌گر از دو میانگین متحرک نمایی دوگانه با بازه‌های ۲۰ و ۵۰ روزه استفاده کند. تقاطع این دو میانگین می‌تواند یک موقعیت معاملاتی خرید را به وجود آورد. هم‌چنین معامله‌گران می‌توانند از این میانگین‌ها به عنوان سطوح احتمالی حمایت و مقاومت استفاده کنند. البته به دلیل سرعت واکنش در برابر قیمت، ممکن است این محدوده‌ها چندان هم عملکرد موثری نداشته باشند.

تفاوت اندیکاتور میانگین متحرک نمایی دوگانه و سه‌گانه

علاوه بر اندیکاتور DEMA یک اندیکاتور دیگر هم داریم با نام میانگین متحرک نمایی سه‌گانه Triple Exponential Moving Average یا TEMA. در اندیکاتور DEMA از میانگین متحرک قبلی استفاده می‌کنیم تا بتوانیم محاسبات را انجام دهیم. اما در اندیکاتور TEMA محاسبات‌مان کمی پیچیده‌تر است. در اینجا یک میانگین متحرک نمایی داریم که خودش حاصل دو میانگین متحرک قبلی است. این اندیکاتور در مقایسه با DEMA‌ تاخیر کمتری دارد.

اگر می‌خواهید از میانگین متحرک نمایی دوگانه به عنوان محدوده‌های حمایتی و مقاومتی استفاده کنید باید به تاریخچه سهم مراجعه کنید و ببینید که آیا این میانگین‌ها قبلا هم چنین نقشی را  ایفا کرده‌اند یا نه. اگر جواب مثبت باشد احتمال دارد در آینده نیز مجددا به عنوان حمایت و مقاومت در نظر گرفته شوند.

آموزش استراتژی معاملاتی با اندیکاتور EMA

در این بخش و قبل از آنکه بخواهیم مقاله را به پایان ببریم، می‌خواهیم سه استراتژی معاملاتی را که با کمک اندیکاتور EMA‌ پیاده می‌شود آموزش بدهیم. این دو استراتژی این‌ها هستند:

• استراتژی معاملاتی Moving Average Cross
• استراتژی ترکیبی MACD-RSI-EMA
• ترکیب اندیکاتور استوکاستیک و EMA

با هم این سه استراتژی را بررسی می‌کنیم.

استراتژی معاملاتی Moving Average Cross

این استراتژی همان‌طور که از اسمش پیداست بر اساس تقاطع بین دو مووینگ اوریج کار می‌کند. در اینجا ما دو EMA داریم که دوره‌ی یکی کوتاه و دوره‌ی دیگری بلند است. خوبی این استراتژی این است که می‌توانیم حد ضرر را در آن به راحتی مشخص کنیم. البته به این مسئله توجه کنید که در بازارهایی که نوسان کمتر است نمی‌شود خیلی روی این استراتژی حساب کرد.

برای اینکه این استراتژی را پیاده کنید دو اندیکاتور EMA را روی نمودارتان اضافه کنید. دفعه‌ی اول بازه زمانی آن را ۹ روزه در نظر بگیرید. در کادر Apply to گزینه‌ی Close را انتخاب کنید تا قیمت بسته شدن سهم در محاسبات‌تان اعمال شود. رنگ این اندیکاتور را هم تغییر دهید تا با میانگین متحرک دوم اشتباه گرفته نشود. در تنظیمات اندیکاتور EMA در تصویر زیر، می‌بینید که ما رنگ اندیکاتور را قرمز در نظر گرفته‌ایم.

اندیکاتور دوم هم به همین ترتیب باید تنظیم شود. دوره را ۱۴ روزه و رنگ را آبی در نظر می‌گیریم. پس اندیکاتور کندتر آبی و اندیکاتور سریع‌تر قرمز است. حالا باید تقاطع میان این دو خط را بررسی کنیم. وقتی اندیکاتور سریع‌تر، اندیکاتور کندتر را از پایین به بالا قطع کند یک سیگنال خرید صادر می‌شود. وقتی هم که اندیکاتور سریع‌تر اندیکاتور کندتر را از بالا به پایین قطع می‌کند سیگنال فروش داریم.

در زمان خرید حد ضرر را روی پایین‌ترین دره قبل از تقاطع دو اندیکاتورتان قرار دهید. حد سود را هم می‌توانیم به اندازه‌ی فاصله حد ضرر از قیمت معامله یا ۱.۵ تا ۲ برابر آن در نظر بگیریم. اگر قبل از اینکه حد سود یا حد ضررتان فعال شود یک بار دیگر تقاطعی بین این دو خط اتفاق بیفتد، بهتر است از معامله خارج شوید.

مثال

برای تکمیل و فهم بهتر آموزش استراتژی کراس اندیکاتور EMA مثالی از بورس ایران را بررسی می‌کنیم. در این مثال به سراغ نماد وبصادر رفته‌ایم. در تصویر زیر می‌توانید نمودار روزانه‌ی این سهم را ببینید.

مطابق تنظیمات بیان شده در آموزش بالا دو اندیکاتور EMA را تغییر می‌دهیم. در نقاط مشخص شده در تصویر می‌بینید که خط قرمز یا همان میانگین سریع، میانگین کندتر را رو به بالا شکسته است. این مسئله یک سیگنال خرید صادر می‌کند. حد ضرر را در این تصویر زیر پایین‌ترین دره‌ی چند کندل اخیر قرار داده‌ایم. البته حد ضرر را با توجه به تجربه‌ی خودتان می‌توانید تعیین کنید. مثلا ممکن است آن را بالاتر یا پایین‌تر از نقطه‌ای که مشخص شده است قرار دهید. فلش سبزرنگ هم حد سود را نشان می‌دهد که تقریبا دو برابر فاصله‌ی نقطه‌ی ورود تا حد ضرر است.

اگر اهل ریسک باشید می‌توانید در نقطه‌ی حد سود، معامله‌تان را ریسک فری کنید و هم‌چنان در سهم باقی بمانید. به این ترتیب می‌توانید تا نقاط بالاتری هم با سهم همراه باشید. در نهایت وقتی خط سریع‌تر خط کندتر را رو به پایین می‌شکند از معامله خارج شوید. به این مسئله هم توجه کنید که ممکن است تقاطع‌ها فیک باشند. پس سعی کنید به حد ضرری که مشخص می‌کنید پایبند باشید تا اگر معامله مطابق میل شما پیش نرفت از ضرر بیشتر جلوگیری کنید.

استراتژی ترکیبی MACD-RSI-EMA

و حالا یک استراتژی دیگر را به کمک EMA و دو اندیکاتور دیگر آموزش می‌دهیم. می‌بینید که اندیکاتورهای معروفی در این استراتژی وجود دارند که قرار است به کمک آن‌ها سیگنال بگیریم. ترکیب اندیکاتورهای میانگین متحرک با دیگر اندیکاتورها یک گزینه‌ی مطلوب و کاربردی محسوب می‌شود. اندیکاتور مکدی خودش دو ناحیه‌ی مثبت و منفی دارد و از دو میانگین متحرک کوتاه مدت و بلندمدت تشکیل شده است. در این اندیکاتور یکی از میانگین‌ها ۱۲ و دیگری ۲۶ دوره‌ای است. اندیکاتور دیگر یعنی RSI هم در ساختارش میانگین متحرک دارد. این اندیکاتور نمودار را به نواحی اشباع خرید و فروش تقسیم می‌کند. ناحیه اشباع خرید یا سطوح بالای ۷۰، ناحیه اشباع فروش یا سطوح زیر ۳۰ و ناحیه‌ی بین این دو سطح یعنی ۳۰ تا ۷۰ یک تقسیم‌بندی مرسوم برای این اندیکاتور است.

وقتی این سه اندیکاتور را با هم ترکیب می‌کنیم می‌توانیم از مزایای آن‌ها در کنار هم‌دیگر بهره‌مند شویم. وقتی اندیکاتور مکدی در ناحیه اشباع فروش حرکت می‌کند و خط مکدی خط سیگنال را از پایین به بالا قطع می‌کند اولین شرط برای ورود به معامله برقرار می‌شود. اما شرط دوم به اندیکاتور RSI‌ ربط دارد. وقتی مکدی سیگنال را صادر کرد RSI هم باید در نواحی زیر ۶۰ باشد تا بتوانیم وارد معامله شویم.

برای فعال شدن سیگنال فروش هم باید شرایطی برقرار باشد. برای فروش سهم و خروج از معامله دو اندیکاتور میانگین متحرک نمایی کوتاه مدت و بلندمدت می‌خواهیم. اندیکاتور کوتاه مدت ۱۳ روزه و اندیکاتور بلندمدت ۲۱ روزه است. وقتی میانگین کندتر پایین‌تر از میانگین کوتاه مدت قرار می‌گیرد می‌توانیم حد ضرر شناور را در همان نواحی تعیین کنیم.

برای خروج از معامله وقتی میانگین کوتاه مدت میانگین بلندمدت را از بالا به پایین قطع کند، اولین شرط‌مان برقرار خواهد بود. شرط بعدی هم به RSI‌ مربوط است که باید در نواحی بالای ۳۰ قرار گرفته باشد.  

مثال

موافقید برای درک بهتر این استراتژی هم یک مثال از بورس ایران را ببینیم؟‌ برای این کار به سراغ نمودار سهام ثنوسا رفته‌ایم.

اندیکاتورهای لازم را روی نمودار اعمال کرده‌ایم. در اندیکاتور مکدی که در پنجره‌ی پایینی ترسیم شده است، خط آبی خط مکدی و خط قرمز خط سیگنال است. اول از همه برای ورود به سهم باید منتظر بمانیم تا خط آبی خط قرمز را رو به بالا قطع کند. این اتفاق در خط سبزرنگ عمودی که روی نمودار مشخص شده است رخ داده است. بعد از آن باید شرط دوم را هم بررسی کنیم. می‌بینیم که در محل تقاطع خطوط اندیکاتور مکدی، اندیکاتور RSI هم در ناحیه‌ی زیر ۶۰ قرار گرفته است. پس یک سیگنال خرید را در این نقطه دریافت می‌کنیم.

می‌بینید که از همان نقطه‌ی مشخص شده، قیمت سهم رشد کرده است. سیگنال خروج‌مان را هم با توجه به تقاطع دو اندیکاتور EMA‌ و مطابق آموزش بالا می‌گیریم. در تصویر زیر خط نارنجی رنگ نشان‌دهنده‌ی نقطه‌ی خروج از معامله است.

در اینجا خط آبی یا سریع‌تر، میانگین متحرک کندتر را رو به پایین شکسته است. هم‌چنین RSI بالای ۳۰ قرار دارد. پس سیگنال خروج به درستی صادر می‌شود و ما از سهم خارج می‌شویم.

ترکیب اندیکاتور استوکاستیک و EMA

به عنوان آخرین مثال از استراتژی‌های ترکیبی با اندیکاتور EMA‌ این بار به سراغ اندیکاتور Stochastic‌ رفته‌ایم. در این استراتژی سه میانگین متحرک نمایی با دوره‌های ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ می‌خواهیم تا سهم را در تایم فریم روزانه بررسی کنیم. اندیکاتور استوکاستیک را نیز برای بررسی سهم در تایم فریم یک ساعته لازم داریم.

وقتی روند بازار صعودی است و استوکاستیک در ناحیه‌ی اشباع فروش قرار دارد، یکی از شرایط‌مان برقرار می‌شود. سه شرط دیگر هم برای میانگین‌های متحرک داریم:

• کندل‌های قیمت باید بالای EMA با دوره ۵۰ قرار بگیرند.
• EMA 50‌ خودش باید بالاتر از EMA100‌ باشد.
• EMA100 هم باید بالاتر از EMA200 باشد.

برای خروج از معامله هم باید شروط را بررسی کنیم. یعنی استوکاستیک باید وارد ناحیه‌ی اشباع خرید شود و سه شرطی که در بالا گفتیم برعکس شوند. یعنی:

• کندل‌های قیمت باید زیر EMA با دوره ۵۰ قرار بگیرند.
• EMA 50‌ خودش باید پایین‌تر از EMA100‌ باشد.
• EMA100 هم باید پایین از EMA200 باشد.

مثال

به عنوان آخرین گام از آموزش استراتژی‌های معاملاتی با اندیکاتور EMA یک مثال هم از این استراتژی بیان می‌کنیم. نماد دامین را در تصویر زیر می‌توانید ببینید.

در این تصویر اول از همه بازه‌ی زمانی را روی یک ساعت تنظیم می‌کنیم و سپس اندیکاتور استوکاسیتک را روی آن بررسی می‌کنیم. در خط آبی رنگی که روی تصویر می‌بینید، سهم در ناحیه‌ی اشباع فروش قرار دارد. پس شرط اول برقرار است. حالا باید نمودار روزانه را با سه اندیکاتور میانگین متحرک نمایی بررسی کنیم.

این تصویر مربوط به نمودار روزانه‌ی همان سهم در همان روز است. میانگین ۵۰ دوره‌ای با رنگ قرمز، میانگین ۱۰۰ دوره‌ای با رنگ بنفش و میانگین ۲۰۰ دوره‌ای با رنگ نارنجی در تصویر مشخص هستند. برای اینکه سیگنال ورود بگیریم اول از همه کندل‌ها باید بالای این سه میانگین قرار داشته باشند که همین‌طور است. میانگین ۵۰ باید بالاتر از بقیه باشد که این شرط هم برقرار است. هم‌چنین میانگین ۱۰۰ هم از میانگین ۲۰۰ بالاتر است. پس تمام شرایط برای ورود به سهم برقرار است.

برای خروج هم علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد می‌توانید از حد ضرر متحرک استفاده کنید. یعنی حد ضررتان را با توجه به میانگین متحرک ۵۰ جابجا کنید.

فلش قرمز رنگ نقطه‌ای را نشان می‌دهد که در آن کندل‌ها زیر میانگین متحرک سریع‌تر آمده‌اند. این می‌تواند به منزله‌ی سیگنال خروج باشد. اگر هم اهل ریسک هستید می‌توانید صبر کنید تا سیگنال معکوس رخ بدهد. کمی جلوتر می‌بینید که کندل‌ها زیر میانگین‌ها آمده‌اند و ترتیب خطوط هم صحیح است. اگر در این نقطه استوکاستیک در نمودار یک ساعته در ناحیه‌ی اشباع خرید باشد، می‌توانید از سهم خارج شوید.

جمع بندی

اندیکاتور EMA یکی از انواع اندیکاتورهای میانگین متحرک است که یک تفاوت مهم با آن‌ها دارد. میانگین متحرک نمایی نسبت به تغییرات قیمت سریع‌تر واکنش می‌دهد. همین مسئله باعث می‌شود این اندیکاتور سرعت بیشتری داشته باشد و نقاط ورود را به خوبی سیگنال کند. البته این مسئله عیب این اندیکاتور هم به حساب می‌آید. چرا که ممکن است سیگنال‌های اشتباه زیادی صادر کند و منجر به زیان معامله‌گر شود. به کمک این اندیکاتور و هم‌چنین اندیکاتورهای دیگری مثل مکدی و RSI می‌توانیم سیگنال‌هایی با احتمال موفقیت بالا دریافت کنیم. استراتژی‌های معاملاتی فراوانی در ترکیب با اندیکاتور میانگین متحرک نمایی قابل پیاده‌سازی هستند که شما با توجه به دیدگاه خودتان می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. کاربرد مهم این اندیکاتور در شناسایی روند و هم‌چنین استفاده از آن به عنوان سطوح حمایت و مقاومت است.

سوالات متداول با پاسخ های کوتاه