نظریه امواج الیوت چیست؟ الگوی تکرارشونده اوج و فرودهای قیمت در نمودار

حرکات صعودی و نزولی کندل‌ها روی نمودار یک سهم، می‌تواند بی‌نهایت حرف برای گفتن داشته باشد. در نگاه یک فرد ناآشنا به بازارهای سرمایه، حرکت نمودارها به نظر تصادفی و بی‌نظم می‌آیند اما حقیقت این است که هر موج تغییرات روی نمودار، ناشی از یک الگوی تکرارشونده است. نظریه امواج الیوت، نظریه‌ای است که دقیقا به همین مسئله می‌پردازد. طبق این نظریه، می‌توان با شناسایی الگوهای رفتاری معامله‌گران، روندهای آینده بازار سهام را پیش‌بینی کرد. نکته مهم در این میان شناسایی الگوی امواجی است که به امواج الیوت معروف هستند. زمانی که به مهارت شناسایی امواج الیوت دست پیدا کنیم، می‌توانیم در کنار باقی ابزارهای تحلیل تکنیکال، فرصت‌های بسیار خوبی را برای ورود به بازار به دست بیاوریم. در این مقاله آموزش می‌دهیم که چگونه می‌توان این امواج را در نمودارهای قیمتی تشخیص داد و تفسیر کرد.

• بررسی تاریخچه نظریه امواج الیوت
• نظریه امواج الیوت (Elliott Wave Theory) چه می‌گوید؟
• قوانین اصلی نظریه امواج الیوت
• اصول اولیه نظریه امواج الیوت
• رابطه ریاضی و نظریه امواج الیوت
• حالات مختلف یک سیکل
• امواج اصلی نظریه الیوت
• امواج اصلاحی نظریه الیوت
• تفسیر نظریه امواج الیوت
• کانالیزه شدن
• فیلتر امواج الیوت
• اسیلاتور موج الیوت
• شمارش امواج الیوت با مکدی
• درجه امواج الیوت
• جمع‌بندی

بررسی تاریخچه نظریه امواج الیوت

نام امواج الیوت با رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) گره خورده است. این فرد که یکی از پایه‌گذاران این نظریه است، در دهه ۳۰ میلادی آن را مطرح کرد. الیوت می‌گفت همگان گمان می‌کنند که رفتار بازار بورس تصادفی است. اما او بر این باور بود که حقیقت متفاوت است و الگوهای تکراری در بازار وجود دارد. همین مسئله موجب شد او نظریه‌ای را مطرح کند که بعدها به نظریه امواج الیوت معروف شد؛ نظریه‌ای که اکنون به عنوان یکی از مطرح‌ترین و معتبرترین شیوه‌های تحلیل روند شاخص سهم در بازار از آن استفاده می‌شود.

رالف نلسون الیوت پس از بازنشستگی تمام وقت به تحلیل بازار می‌پرداخت. او در سن ۷۵ سالگی نمودارهای شاخص سالانه، ماهانه و روزانه را تحلیل می‌کرد. حتی نمودارهای کوچک‌تر نیم ساعتی ساخته خودش را نیز مورد بررسی قرار می‌داد. او سپس نحوه شناسایی الگوهای امواج الیوت را توصیف کرد. نتیجه تمام تلاش‌های او به تالیف کتابی منجر شد که در سال ۱۹۹۴ منتشر شد.

الیوت به منظور انجام تحقیقاتش، به بررسی واکنش و عملکرد معامله‌گران در خصوص تغییرات قیمت بازار سهام پرداخت. او به کمک این بررسی‌ها توانست حرکت قیمت در آینده را به خوبی پیش‌بینی کند. الیوت دریافته بود که حرکات قیمتی در آینده را نمی‌توان با قطعیت پیش‌بینی کرد. اما این الگوها می‌توانند به عنوان ابزار تحلیلی بازار برای آینده کارآمد باشند. در حقیقت از امواج الیوت می‌توان به منظور شناسایی نقاط ورود و خروج از بازار استفاده کرد.

نظریه امواج الیوت برای توصیف تحرکات قیمتی بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. رفتار معامله‌گران نیز با توجه به الگوهای امواج الیوت قابل مشاهده است. سرمایه‌گذاران برای آن‌ که از روند سود ببرند، سوار بر موج می‌شوند. موسسه مستقل بزرگی در جهان به نام الیوت ویو اینترنشنال وجود دارد که با تکیه بر الگوهای نظریه امواج الیوت اقدام به تجزیه و تحلیل بازارهای مالی و سهام می‌کند.

نظریه امواج الیوت (Elliott Wave Theory) چه می‌گوید؟

امواج الیوت به حرکات صعودی و نزولی از منظر روان‌شناسی نگاه می‌کند. الیوت عقیده داشت روند قیمت‌ها با توجه به خصوصیات روان‌شناختی سرمایه‌گذاران شکل می‌گیرد. او این الگوها را به صورت امواج نشان داد و از آن‌ها به منظور تحلیل سهام مختلف استفاده کرد.

در نظریه الیوت، یک موج جنبشی و یک موج اصلاحی داریم. موج جنبشی خود به پنج موج دیگر تقسیم می‌شود که در جهت روند حرکت می‌کنند. این امواج با اعداد یک تا پنج شماره‌گذاری می‌شوند. الگوی اصلاحی نیز شامل سه موج است که با حروف نمایش داده می‌شوند و بر خلاف روند حرکت می‌کنند. الگوهای مذکور، خود در مقیاس‌های کوچک‌تری به نام اینفینیتوم (Infinitum) تکرار می‌شوند. در بازار بورس ایران نیز می‌توان با استفاده از امواج الیوت و در بلندمدت به سود رسید.

تصویر زیر نشان می‌دهد که ساختار هشت موجی می‌تواند در روندهای نزولی نیز اتفاق بیفتد. اما این نمودار نیز از پنج موج حرکتی اصلی و سه موج اصلاحی تشکیل شده است.

قوانین اصلی نظریه امواج الیوت

در این نظریه سه قانون مهم و اصلی داریم که به شرح زیر هستند:

قانون شماره اول

در نظریه امواج الیوت، موج سوم نمی‌تواند از موج یک یا پنج کوتاه‌تر باشد. یعنی حرکت این موج از انتهای موج اول بیشتر است. موج سوم ممکن است با موج پنجم برابر یا از آن بلندتر باشد.

قانون شماره دوم

موج دوم تحت هیچ شرایطی پایین‌تر از ۱۰۰ درصد موج اول نخواهد آمد. یعنی این موج کف جدیدی نمی‌سازد. اما اگر چنین اتفاقی رخ دهد، می‌توان دریافت که موج مذکور موج دوم نیست. بلکه ممکن است در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگ‌تر قرار گرفته باشد.

قانون شماره سوم

موج چهارم و موج اول نباید هم‌پوشانی داشته باشند. موج چهارم حداکثر تا سقف موج اول می‌تواند اصلاح داشته باشد. (البته در برخی موارد به ندرت چنین اتفاقی می‌افتد که منجر به تشکیل مثلث مورب می‌شود). چنانچه شاهد چنین اتفاقی باشیم، می‌توان دریافت که آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج جنبشی بزرگ‌تر باشد و حرکت می‌تواند به سمت بالا یا پایین ادامه پیدا کند.

قوانین دیگر

• امواج اصلی باید بالاتر از موج اصلیِ قبل از خود پایان یابند.
• موج اصلاحی دوم (B) تحت هیچ شرایطی پیش از موج پنجم تمام نمی‌شود. چنانچه این اتفاق رخ دهد باید دریافت که موج پنجم هنوز کامل نشده است.
• نقطه اتمام موج اصلاحی سوم (C) باید پایین‌تر از نقطه پایان موج اصلاحی اول (A) باشد.
• سقف موج سوم بالاتر از سقف موج اول خواهد بود.
• در شرایطی که موج قبل و بعد از موج اول، از پنج ریزموج تشکیل شده باشد، موج اول سه‌تایی خواهد شد.
• اصلاح امواج نمی‌تواند به میزانی بیش از ۸۸ درصد باشد.
• اصلاح موج در هیچ شرایطی تمام موج قبلی خود را شامل نخواهد شد.
• چنان‌چه موج سوم بلندترین موج سهم باشد، موج پنجم رشدی به اندازه موج اول خواهد داشت. هم‌چنین میزان اصلاح موج دوم و چهارم متناسب با سطوح فیبوناچی است.
• بازی‌گردانان سهم پس از پایان موج نخست و به منظور تسریع در رسیدن به هدف قیمتی، اقدام به اعمال شارپ موج دوم می‌کنند. به این ترتیب پس از اتمام موج سه و آغاز موج چهار، روند فرسایشی سهم به صورت آهسته آغاز می‌شود و موج چهارم شیب کمی خواهد داشت.
• موج دوم، اصلاحی به میزان سطح ۵۰ یا ۶۱.۸ فیبوناچی دارد.
• در روندهای صعودی و در موج سوم، حداقل هدف معمول سهم سطح ۱۶۱.۸ فیبوناچی است.
• حداقل اصلاح در موج چهارم، برابر است با ۱۴ درصد سقف موج سوم. این اصلاح ممکن است تا سطح ۶۱.۸ فیبوناچی هم ادامه پیدا کند. این مسئله در گرو وضعیت بازار است.
• موج پنجم آخرین موج امواج الیوت است و پس از اتمام آن، روند سهم معکوس می‌شود. این موج از سقف موج سوم و کانالی که از اتصال کف موج سوم و پنجم ایجاد می‌شود عبور می‌کند. موج پنجم حداقل تا سطح ۶۱.۸ فیبوناچی می‌رسد و می‌تواند تا ۱۶۱.۸ و ۲۶۱.۸ فیبوناچی هم ادامه پیدا کند.

اصول اولیه نظریه امواج الیوت

نظریه امواج الیوت بر سه اصل اساسی استوار است. این سه اصل عبارت‌اند از:‌

• الگو
• زمان
• نسبت

در میان این سه فاکتور، الگوهای امواج الیوت از همه اهمیت بیشتری دارد. به‌علاوه از تحلیل نسبت در این نظریه به منظور اندازه‌گیری روابط میان موج‌های گوناگون استفاده می‌شود. این کار برای تعیین نقاط اصلاح و قیمت‌های هدف انجام می‌شود. فاکتور زمان نیز به منظور تایید الگوهای موج و نسبت‌ها به کار می‌رود. هرچند بسیاری از  فعالان و تحلیل‌گران بازار معتقدند که زمان، اثر چندانی در پیش‌بینی شرایط آینده بازارهای مالی ندارد.

رابطه ریاضی و نظریه امواج الیوت

مطابق با نظریه امواج الیوت، هر موج خود از امواج دیگری تشکیل شده است که درجات کوچک‌تری دارند. مجددا این امواج نیز به درجه‌های کوچک دیگری تقسیم می‌شوند. این ساختار سلسله‌مراتبی اساس امواج الیوت را تشکیل می‌دهد که در آن هر موج خود بخشی از یک موج بزرگ‌تر با درجه‌ای بیشتر است. این مفهوم با نام فراکتال شناخته می‌شود.

امواج الیوت پنج موج افزایشی و سه موج اصلاحی یا کاهشی دارند. موج‌های شماره یک و دو خود از هشت موج کوچک‌تر تشکیل شده‌اند که آن‌ها هم امواج کوچک‌تری را در برمی‌گیرند. این درجه‌بندی تا جایی پیش می‌رود که تعداد امواج به عدد ۳۴ می‌رسد. موج‌های شماره یک و دو در حقیقت اولین موج‌ از موج‌های پیش‌رونده در آغاز روند یک سهم هستند.

اساس نظریه الیوت با دنباله فیبوناچی سروکار دارد. این دنباله از مجموع دو عدد متوالی قبلی خود تشکیل می‌شود. چند عدد ابتدایی این دنباله شامل این اعداد است: ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳، ۲۱، ۳۴، ۵۵، ۸۹ و …

حالات مختلف یک سیکل

نکته مهم این است که بتوانیم سیکل‌های در حال ایجاد را پیش‌بینی کنیم. بسیاری از تحلیل‌گران در خصوص رفتار آینده سیکل‌ها با مشکل مواجه هستند. سیکل‌ها با توجه به روند حاضر سهم حالت‌های مختلفی خواهند داشت. مثلا در یک روند صعودی این احتمال وجود دارد که سیکلی با پنج موج افزایشی و سه موج کاهشی تشکیل شود یا برعکس. در روندهای نزولی نیز شرایط به همین شکل است.

در برخی از مواقع ممکن است موج‌ها طی فرایند موج‌شماری با هم ترکیب شوند و پیش از آن ‌که یک سیکل به پایان برسد، سیکل دیگر شروع شود. درست به دلیل آن‌ که این حالت‌ها مختلف هستند، تحلیل‌گران در پیش‌بینی آن‌ها به مشکل می‌خورند.

مهم‌ترین هدف موج‌شماری یافتن مناطق مناسب به منظور ورود به سهم است. هرچند برای یافتن چنین نقطه‌ای نمی‌توان تنها به موج‌شماری اکتفا کرد و نیاز به ابزارها و استراتژی‌های معاملاتی گسترده‌تری داریم.

شروع موج‌شماری از پایین‌ترین قیمت در چند ماه گذشته، حالت مناسبی برای بررسی الگوهای امواج الیوت است.

امواج اصلی نظریه الیوت

الیوت در بیان نظریه امواجش از نظریه داو تاثیر گرفت. چارلز داو (Charles Dow) معتقد بود که بازار صعودی سه مرحله دارد. الیوت سه موج صعودی را در قالب پنج موج اصلی تفسیر کرد. امواج الیوت را می‌توان به امواج جزر و مد دریا تشبیه کرد.

البته فراموش نکنید که این الگوها به تنهایی کارآمد نیستند. در کنار آن باید به مواردی نظیر ورود بازیگر به سهم یا روند بازار نیز توجه کرد. با نگاهی ابتدایی به نمودار نظریه امواج الیوت، ممکن است ببینید که روند بازار صعودی است. اما منظور از این روند صعودی چیست؟ در روند صعودی امواج الیوت، کف‌ها بالاتر از کف‌های قبلی تشکیل می‌شوند. هم‌چنین سقف‌ها نیز نسبت به سقف قبلی بالاتر ایجاد می‌شوند. در روندهای نزولی نیز کف‌ها و سقف‌ها پایین‌تر از کف و سقف قبلی تشکیل می‌شوند.

به تصویر الگوی اصلی امواج الیوت نگاه کنید. چنان‌چه قیمت بخواهد از نقطه شماره یک به نقطه شماره پنج برسد باید روندی مانند آنچه در تصویر مشخص است، طی شود. اگر جهت امواج با جهت روند یکی باشد، به آن‌ها امواج اصلی گفته می‌شود. امواج خلاف جهت روند نیز امواج اصلاحی هستند. پس امواج یک، سه و پنج اصلی و امواج دو و چهار اصلاحی هستند.  

رایج‌ترین سیکل‌های این امواج، پنج موج افزایشی و سپس سه موج کاهشی است. موج‌های افزایشی را با اعداد یک تا پنج و موج‌های کاهشی را با حروف a، b و c در تصویر می‌بینید.

امواج اصلاحی نظریه الیوت

امواج اصلاحی، امواج قبلی خود را اصلاح می‌کنند و جهت حرکت آن‌ها مخالف با روند بازار است. این امواج هم مانند امواج ایمپالسی در یک ساختار فراکتال قرار دارند که به ایجاد الگوهای بزرگ‌تر منجر شده‌اند. مثلا در یک نمودار در بازه یک‌ساله می‌توان دید که سهم در میانه یک موج اصلاحی است. اما همان سهم در نمودار یک‌ماهه می‌تواند یک موج ایمپالسی رو به رشد را نشان دهد.

امواج اصلاحی الیوت سه نوع هسنتد که عبارت‌اند از:‌

• زیگزاگ‌ها
• پهنه‌ها (مسطح)
• مثلث‌ها

امواج اصلاحی زیگزاگ‌

پس از اتمام موج پنجم نظریه امواج الیوت، زیگزاگ‌ها در قالب سه موج پدیدار می‌شوند. این نوع از امواج اصلاحی، شامل سه ریزموج هستند که در خلاف جهت روندهای بزرگ‌تر حرکت می‌کنند. الگوی این امواج ۵-۳-۵ است. یعنی امواج زیگزاگ به ترتیب امواج شماره‌های پنج، سه و پنج را خواهند شکست.

امواج اصلاحی پهنه‌

فرق میان زیگزاگ و پهنه در این است که الگوی مسطح یا پهنه به صورت ۳-۳-۵ است. این الگو تقویت بازار صعودی را نشان می‌دهد و از آن برای تایید و تاکید این شرایط استفاده می‌شود. به همین دلیل پهنه‌ها را در دسته الگوهای تحکیمی قرار می‌دهند.

امواج اصلاحی مثلث

مثلث‌ها از جمله کاربردی‌ترین الگوهای نظریه امواج الیوت هستند که با فراگیری آن‌ها می‌توانید تحلیل قیمتی سهام را در کوتاه‌مدت انجام دهید. چنان‌چه در روند صعودی مثلثی شکل بگیرد، معمولا شاهد ادامه روند صعودی خواهیم بود. این مسئله نشان می‌دهد که الگوی مثلث در دسته الگوهای تحکیمی قرار می‌گیرد.

مثلث‌ها قبل از آخرین حرکت در روند بزرگ و در چهارمین موج پدیدار می‌شوند. به بیان دیگر امواج اصلاحی مثلث در روندهای صعودی هم حرکتی صعودی دارند و هم نزولی. با مشاهده مثلث افزایشی می‌توان از ادامه رشد سهم مطلع شد. ولی روند نزولی حاکی از آن است که پس از صعود شدید، با کاهش قیمت مواجه خواهیم بود. مثلث‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

مثلث متقارن

مثلث‌ها در دسته الگوهای ادامه دهنده قرار می‌گیرند و موجب ایجاد توقفی کوتاه در سهم و سپس ادامه روند نزولی یا صعودی می‌شوند. با تشخیص شروع موج پنجم از امواج الیوت می‌توان اقدامات مناسبی برای سوار شدن به سهم انجام داد. یعنی این نقطه بهترین موقعیت و زمان خرید سهم است.

در مثلث متقارن، سقف‌ها کوتاه‌تر هستند و کف‌ها بالاتر تشکیل می‌شوند. چنان‌چه کندل‌ها به شکلی پرقدرت از مثلث خارج شوند، تارگت به میزانی برابر با قاعده مثلث خواهد بود.

مثلث صعودی یا افزایشی

این مثلث نیز به نوعی شبیه مثلث قبلی است. تفاوت این است که در این الگو، یک خط صاف در سقف الگو داریم و در کف الگو نیز یک خط افزایشی رو به بالا داریم. احتمال رشد سهم در مثلث افزایشی بیش از مثلث نامتقارن است.

اگر معامله‌گران تمایلی به افت و پایین آمدن سهم نداشته باشند، با خروج کندل‌ها از مثلث صعودی،‌ سود ۲۰ الی ۳۰ درصدی در هفته‌های آینده نصیب‌ آن‌ها خواهد شد.  

مثلث نزولی

در این مثلث سقف‌ها کوتاه‌تر و کف‌ها تقریبا ثابت‌اند. در مقایسه با الگوهای قبلی امواج الیوت، این الگو تمایل بیشتری به حرکت نزولی دارد. در این الگو یک خط افقی در کف داریم و در سقف یک خط نزولی رو به پایین مشاهده می‌شود.

تفسیر نظریه امواج الیوت

تفسیر این نظریه را می‌توان در دو بخش امواج اصلی و امواج اصلاحی انجام داد که در ادامه به آن پرداخته‌ایم.

ایجاد امواج اصلی الیوت

زمانی که موج اول از امواج الیوت پدیدار می‌شود، شمار کمی از معامله‌گران در این نقطه دست به معامله می‌زنند. پس از اتمام موج اول، موج دوم ظاهر می‌شود که مطابق قانون شماره دو، کفی پایین‌تر از کف قبلی نخواهد ساخت. موج سوم شروع آرامی دارد. هنگامی که این موج به قله موج شماره یک می‌رسد، شاهد وجود توقف‌های زیادی در سهم خواهیم بود. با توجه به میزان این توقف‌ها، گپ قیمتی نیز ایجاد خواهد شد. همین گپ است که می‌تواند نشانه صحیحی برای تشخیص شروع موج سوم باشد. پس از آن موج سوم به حرکت خود ادامه می‌دهد.

در این شرایط افرادی که خرید خود را در قیمت‌های پایین‌تر انجام داده‌اند، از این حرکت صعودی رضایت خواهند داشت و ممکن است مجددا اقدام به خرید کنند. پس از گذشت زمان، معامله‌گرانی که حس می‌کنند زمان صعودی بودن ترند رو به پایان است، به منظور سیو سود اقدام به فروش دارایی خود خواهند کرد. این عمل موجب افت سهم و تشکیل موج چهار خواهد شد. با شروع روند نزولی در این موج، عده‌ای که دیرتر به دارایی وارد شده‌اند، معتقدند روند صعودی هم‌چنان ادامه خواهد داشت. همین مسئله منجر به خرید و آغاز موج پنجم خواهد شد.

قدرت و تداوم موج پنج از موج سه کمتر است. قیمت‌ها سقف موج سوم را می‌شکنند اما به دلیل ضعف این موج، حرکت صعودی ادامه‌دار نخواهد بود. پس از این مرحله است که وارد فازی جدید می‌شویم که امواج اصلاحی در آن نمود پیدا می‌کنند.

ایجاد امواج اصلاحی الیوت

در تصویر بالا مشاهده می‌کنید که موج A نخستین موج در روند اصلاحی سهم است. این موج پس از اتمام موج پنجم آغاز می‌شود. باور عموم بر این است که این موج همان اصلاح جزئی موج پنجم است و قدرت زیادی ندارد. هدف موج A در سطح ۳۸.۲ یا ۶۸.۱ فیبوناچی است. این موج می‌تواند در قالب الگوی سه‌موجی یا زیگزاگ و یا پنج‌موجی مانند پهنه یا مثلث باشد.

در موج B در روند اصلاحی، معمولا سهام‌داران حقیقیِ نابلد وارد سهم می‌شوند. آن‌ها گمان می‌کنند که این موج، ادامه موج قبلی است که پیش از شروع موج A‌ به اتمام رسیده است. این الگو معمولا به صورت سه‌موجی ظاهر می‌شود ولی در بعضی از مواقع ممکن است به شکل امواج پیچیده نیز تشکیل شود. این موج با توجه به نوع اصلاحش می‌تواند تا سطح ۳۸.۲ و ۱۳۸.۲ فیبوناچی موج A‌ ادامه پیدا کند.

در روند نزولی، حجم معاملات کم می‌شود. این مسئله بسیار مهم است و در اصلاحات روند صعودی نیز این مسئله مشاهده می‌شود. موج C در روند اصلاحی سهم زمانی آغاز می‌شود که همه از خاتمه روند قبلی مطلع شده و از سهم خارج شوند. حجم معاملات در این نقطه بالا می‌رود و شاهد تشکیل صف‌های فروش خواهیم بود. موج C همیشه پنج‌تایی است و طول آن ممکن است به اندازه ۱۰۰ درصد موج A باشد یا با فیبوناچی ۶۱.۸ و ۱۶۱.۸ برخورد داشته باشد. کم شدن حجم معاملات نشانه‌ای برای پایان این موج است. پس از تمام موج C باید منتظر ماند تا رنج خوردن نیز به اتمام برسد. پس از شکست خط روند نزولی، مجددا وارد اولین موج از امواج الیوت خواهیم شد.

کانالیزه شدن در امواج الیوت

در نظریه امواج الیوت، با ترسیم کانال می‌توان تشخیص شروع امواج الیوت را به خوبی انجام داد. در برخی از مواقع لازم است که کانال‌ها را در صورت صعود یا نزول پرقدرت به‌روزرسانی کرد. در حقیقت می‌توان امواج اصلی الیوت را در قالب یک کانال مشخص تعریف کرد. چنان‌چه روند سهم از این کانال خارج شود، به منزله یک هشدار مهم در نظر گرفته می‌شود. دقت داشته باشید که موج‌شماری صحیح عاملی است که می‌تواند شما را از اشتباه کردن دور کند.

موج چهارم در قالب اصلاح می‌تواند پس از اتمام روند صعودی و شروع روند نزولی، یک حمایت قوی را رقم بزند. در صورت شکست این حمایت، امکان دارد در میان‌مدت شاهد تغییر روند باشیم.

فیلتر امواج الیوت

با در نظر گرفتن سری اعداد فیبوناچی می‌توان امواج الیوت را فیلتر کرد. رایج‌ترین درصدهای بازگشتی در این رابطه، ۳۸، ۵۰ و ۶۱.۸ درصد هستند.

در روندهای صعودی و نزولی پرقدرت، کمترین میزان اصلاح برابر است با ۳۸ درصد. این رقم در روندهای ضعیف به ۶۲ درصد می‌رسد. اصلاح کمتر به منزله امکان رشد بیشتر روند است. بازگشت کامل ۱۰۰ درصدی به نقطه‌ قبل از صعود یا ریزش سهم، یک نقطه حمایتی یا مقاومتی مهم تلقی می‌شود.

اسیلاتور موج الیوت

الیوت به این نتیجه رسید که دنباله فیبوناچی می‌تواند تعداد امواج را در حرکات ایمپالسیو و اصلاحی مشخص کند. روابط موجی نیز بر اساس نسبت‌های فیبوناچی قابل تفسیر هستند. مثلا یک موج اصلاحی می‌تواند به میزان ۳۸ درصد از مسیر موج ایمپالسی قبلی‌اش برگشت داشته باشد. تحلیل‌گران با الهام از نظریه امواج الیوت اندیکاتورها و اسیلاتورهایی ایجاد کرده‌اند که در تصویر زیر می‌توانید آن را ببینید.

این اسیلاتور با روشی بر اساس محاسبات کامپیوتری می‌تواند مسیر آینده قیمت را با توجه به تفاوت میان میانگین متحرک پنج دوره‌ای و ۳۴ دوره‌ای پیش‌بینی کند.

شمارش امواج الیوت با مکدی

اگر موج‌شماری امواج الیوت به درستی انجام نشود، موجب تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات نادرستی خواهد شد. از همین رو بسیاری از معامله‌گران به منظور موج‌شماری امواج الیوت از اندیکاتور مکدی استفاده می‌کنند.

برای انجام این کار لازم است که چند مرحله زیر را دنبال کنیم:

• ابتدا باید در اندیکاتور مکدی، بلندترین قله را پیدا کنیم. این قله همان موج شماره سه است.
• پس از اتمام موج شماره سه، هیستوگرام اندیکاتور به زیر خط سیگنال سقوط می‌کند. این مسئله نشان می‌دهد که این نقطه برای خرید دارایی مناسب نیست. با مشاهده واگرایی در اندیکاتور در نقطه سه و نقاط پس از آن، می‌توان موج شماره پنج را به دست آورد. به تصویر زیر نگاه کنید تا بهتر متوجه این مسئله شوید.

• فاصله بین قله موج سه و دره موج پنج، موج شماره چهار را تشکیل می‌دهد.
• دره پیش از موج سه را نیز پیدا می‌کنیم. این دره همان موج شماره دو از امواج الیوت است.
• قله قبل از موج شماره دو هم موج شماره یک نامیده می‌شود. برای تشخیص نقطه شروع موج شماره یک، به نقطه صفر اندیکاتور توجه کنید. شروع موج نخست هم‌زمان با شروع تغییر جهت مکدی است.

درجه امواج الیوت

درجه‌های امواج با هم متفاوت هستند. الیوت روندها را به ۹ درجه تقسیم کرده است که در این تقسیم‌بندی به میزان اهمیت و هم‌چنین بزرگی آن‌ها توجه کرده است. این طبقه‌بندی شامل دوره‌های چند ساعته تا ۲۰۰ ساله است. مطابق نظریه امواج الیوت، این امواج در ۹ درجه دسته‌بندی می‌شوند. این درجات به ترتیب از بزرگ به کوچک به شکل زیر هستند:

• ابرچرخه بزرگ یا Grand Supercylce
• ابرچرخه (Supercycle)
• چرخه (Cycle)
• اصلی یا اولیه (Primary)
• متوسط (Intermediate)
• کوچک (Minor)
• ریز (Minute)
• بسیار ریز (Minuette)
• کوچک‌تر از بسیار ریز (Sub-Minuette)

از آن‌جا که امواج الیوت ماهیت فراکتالی دارند، همواره امواجی در این چرخه وجود دارند که بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از موارد بالا هستند. به منظور استفاده کاربردی از الگوهای امواج الیوت می‌توان موج جنبشی با روند صعودی را در نظر گرفت. در ابتدای روند می‌توان سهم موردنظر را خرید و در فرصت مطلوب پس از تکمیل الگو آن را فروخت.

جمع‌بندی

بنا بر نظریه امواج الیوت، رفتار سهام در یک چرخه تکرارشونده نمود پیدا می‌کند که این مسئله را می‌توان در قالب موج نشان داد. یک چرخه کامل موج الیوت شامل یک حرکت صعودی و پیش‌رو و یک حرکت اصلاحی است. حرکت صعودی خود از پنج موج تشکیل می‌شود و پس از آن شاهد سه موج اصلاحی خواهیم بود. امواج جنبشی هم‌جهت با روند بازار حرکت می‌کنند ولی امواج اصلاحی خلاف جهت روند بازار هستند. امواج الیوت در شناسایی نقاط ورود و خروج به بازار کاربرد دارد و در شناسایی الگوهای آن از دنباله فیبوناچی و در موج‌شماری آن از اندیکاتور مکدی (MACD) کمک گرفته می‌شود.